آیا یورو جایگزین دلار می شود؟

به گزارش بانکداران ۲۴ (Banker)، بازار ارز کشور در حال حرکت به سمت تک نرخی شدن است، این موضوع را بررسی وضعیت ارزهای اصلی کشور نشان می دهد؛ این در حالی است که مدیریت نرخ ارز برای اجرای چنین طرحی مهم به نظر می‌رسد و تاثیرگذاری آن در اقتصاد ایران بسیار زیاد است و عدم توجه به این مساله چالش‌های بزرگی را رقم می‌زند. هرگونه تغییر و قیمت‌گذاری در نرخ ارزها می‌تواند تاثیرات مثبت یا منفی را در بازار ارز رقم بزند. گرچه گفته می‌شود که نرخ ارزها را بازار و وضعیت عرضه و تقاضا تعیین می‌کند اما به هر حال سیاست‌گذاری برای مدیریت و برنامه‌ریزی در این زمینه مسیر را هدایت و مشخص می‌کند.  به هر حال مدیریت نرخ ارز در اقتصاد ایران نیازمند تعیین سازو کار است تا نرخ‌ها در مسیر صحیح حرکت کنند.برخی از کارشناسان اعتقاد دارند که افزایش نرخ رسمی ارز به سوی نرخ منطقی باید مسیری با ثبات را طی کند و در عین حال نرخ ارز در بازار غیررسمی نیز باید با تزریق منابع ارزی به ثبات برسد تا به مرور زمان شکاف میان نرخ ارز رسمی و غیررسمی از بین برود و نظام ارز تک نرخی در اقتصاد حاکم شود.بررسی نرخ ارز یورو به عنوان یکی از ارزهای اصلی نشان می‌دهد که این نرخ در ابتدای تیرماه امسال یعنی اولین روز تابستان جاری که ۴۲۷۱ تومان بوده است به ۴۴۴۰ تومان در آخرین روز تیرماه رسید؛ البته این نرخ در روزجاری نیز به حدود ۴۴۸۶ تومان رسیده که روندی صعودی را نشان می‌دهد.
اختلاف قیمت یورو آزاد و دولتی به ۶۶۷ تومان رسید
همچنین بررسی نرخ‌های یورو که بانک مرکزی آن را به صورت روزانه اعلام می‌کند و به عنوان یک نرخ پایه محسوب می‌شود نیز نشان می‌دهد که این نرخ در اولین روز تیرماه امسال ۳۶.۲۹۲ ریال بوده که در آخرین روز تیر به ۳۸.۰۸۶ ریال رسیده که با روندی صعودی، افزایش ۱.۷۹۴ ریالی را تجربه کرده است.نرخ دولتی ارز یورو در روز جاری نیز توسط بانک مرکزی ۳۸.۰۹۶ ریال تعیین شده و بر این اساس اختلاف نرخ دولتی یورو و بازار آزاد به حدود ۶۷۷ تومان رسیده است که البته برای تک نرخی شدن این ارز قیمت‌ها باید فاصله کمتری با یکدیگر پیدا کنند.با این وجود بررسی نرخ‌ها نشان می‌دهد که با افزایش قیمت ارزهایی همچون دلار، یورو و پوند توسط بانک مرکزی، بازار نیز از این افزایش‌ها تبعیت می‌کند و مطابق با تغییرات قیمت‌های رسمی در بازار نیز با تغییر مواجه می‌شود.قیمت رسمی ارز یورو در مقایسه با نرخ آن در اولین روز کاری سال جاری که ۳۲.۴۱۸ ریال بوده، افزایش ۵.۶۷۸ ریالی را نشان می‌دهد. این در حالی است که نرخ یورو در بازار آزاد در اولین روز کاری فروردین ماه امسال ۴۱۲۰ تومان بوده که تا امروز ۳۶۶ تومان افزایش یافته است.
جایگزینی تدریجی یورو به جای دلار در بازارهای جهانی
از سوی دیگر نرخ ارز یورو از نرخ‌های جهانی آن نیز پیروی دارد و این در حالی است که بسیاری از کشورهای جهان و بازارهای اقتصادی سعی دارند که حرکت خود را به سوی استفاده از این ارز تغییر دهند و گرایش برخی از بانک‌های بزرگ و بین المللی و بازارهای جهانی به استفاده و بکارگیری این ارز افزایش یافته است.پس از تحریم‌های ناجوانمردانه‌ای که از سوی کشورهای غربی علیه ایران صورت گرفت بانک‌های ایرانی و بانک مرکزی به سمت استفاده و جایگزینی ارز یورو به جای دلار حرکت کردند و علاوه بر اینکه بانک مرکزی سمت استفاده از ارز یورو را در سبد ارزی سنگین کرد بانک‌ها نیز سعی کردند که برای تسهیل مراودات بین‌المللی خود از این نوع ارز استفاده کنند و پرداخت‌ها و دریافت‌ها را با این نوع ارز انجام دهند.این در حالی است که چند روز پیش یک مقام مسئول در بانک مرکزی گفت: با توجه به اینکه بخش عمده درآمد ارزی به یورو وصول شده و برای مصارف و واردات کالاهای مورد نیاز تخصیص می‌یابد، ارز مبنا در گزارش‌های اقتصادی این بانک در آینده یورو خواهد بود.مهدی کسرایی‌پور مدیرکل سیاست ها و مقررات ارزی بانک مرکزی این باره افزود: از آنجایی که درآمدهای ارزی ناشی از صادرات کالاها و خدمات و نیز ارز مورد نیاز برای واردات، به ارزهای مختلف بوده و دلار آمریکا نقش مهمی در آن ندارد، ارز مبنای گزارشگری اقتصاد، باید ارزی باشد که عمده مبادلات خارجی با آن صورت گرفته و سهم قابل‌ ملاحظه‌ای در ذخایر ارزی کشور داشته باشد.وی افزود: در سال‌های اخیر به واسطه وجود تحریم‌های دلاری، ارز «دلار» هر دو کارکرد خود را بر اساس تعریف بالا از دست داده است و این ارز در حال حاضر نه قابلیت انتقال و استفاده در مبادلات بین‌المللی شبکه بانکی کشور را داشته و نه جایگاه ویژه‌ای را در سبد ذخایر ارزی بانک مرکزی به خود اختصاص داده است.مدیرکل سیاست ها و مقررات ارزی بانک مرکزی تصریح کرد: بر این مبنا تغییر ارز گزارشگری در صورت وجود بسترهای لازم قانونی در دستور کار بانک مرکزی قرار خواهد گرفت.آخرین وعده ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی در این باره نیز اظهار امیدواری نسبت به اجرای این برنامه در سال ۹۶ است. وی گفته است که در اولین فرصت ممکن، سیاست تک‌نرخی شدن ارز را عملیاتی می‌کنیم.سیف با بیان اینکه دستورالعمل های مربوط به تک‌نرخی‌شدن ارز آماده ابلاغ شده است، گفت: یکی از پیش‌نیازهای این اقدام، ایجاد ارتباطات کارگزاری نظام بانکی ما با بانکداری بین‌المللی است که طبیعتاً زمانی‌که به این حد نصاب لازم برسیم و بانک مرکزی هم از این بابت شرایط را مناسب ببیند این کار و سیاست ابلاغ و عملیاتی می‌شود.به نوشته ایبِنا،رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: هم‌اکنون درست است که ما دو نرخ ارز داریم منتهی نرخ رسمی ما برای موارد خاص و به‌صورت کنترل‌شده استفاده می‌شود و زمینه‌های فسادزا که می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند دقیقاً تحت کنترل است.