سوداگران به‌دنبال بازار ارز هستند

نوسان نرخ دلار در روز‌های اخیر به عوامل متعددی بستگی دارد. بانک مرکزی و دولت با سیاست‌های خود نرخ ارز را مدیریت می‌کنند. در هر صورت تنش‌های زبانی و لفظی اخیر که علیه ایران راه‌اندازی شد و هدف آن ایجاد جو متشنج بود، در نوسانات نرخ ارز بی‌تاثیر نیست. مساله ذکر شده جزو آثار روانی ا‌ست که در نوسانات و افزایش نرخ ارز موثر بوده است. آنچه مسلم است دلار و ریال دارای دو نرخ تورم متفاوت هستند. نرخ تورم حوزه ریال پنج برابر نرخ تورم حوزه دلار است. برای نمونه، اگر نرخ تورم 10‌درصد در نظر گرفته شود و نرخ تورم حوزه دلار دو‌درصد باشد، مابه‌التفاوت آن هشت‌درصد خواهد بود که باید در هر سال از قیمت ریال به صورت تدریجی کم شود. با توجه به سرمایه‌گذاری‌هایی که اخیرا اتفاق افتاد و نیز افزایش صادرات نفت، افزایش میعانات گازی و مواد پتروشیمی درآمد ارزی ایران بالا رفت. در این راستا افزایش درآمد از محل منابع ذکر شده این نتیجه را در پی داشت که به میزان زیادی قیمت‌ها تغییر نکند. بخش دیگر نوسانات به تصمیمی که در حوزه بانکی گرفته شد، برمی‌گردد. بانک‌ مرکزی طی ابلاغیه‌ای بانک‌ها را موظف کرد که نرخ سود سپرده‌ها بیشتر از 15‌درصد نباشد. دارندگان سپرده‌های خرد در بازار پول ایران تاثیرگذار نیستند، اما دارندگان سپرده‌های کلان که تعداد آنها کم نیست، دارای قدرت چانه زنی هستند و این قدرت را دارند که به بازارهای دیگر مراجعه کنند. راحت ترین بازاری که برای سپرده‌گذاران خرد و کلان وجود دارد بازار ارز است. با افزایش قیمت ارز طلا نیز افزایش پیدا می‌کند و قیمت هر انس طلا به قیمت ارز بستگی دارد و مردم احساس می‌کنند که بازار طلا نیز بازار رو به رشدی است. در این راستا سپرده‌گذاران کلان وارد بازار می‌شوند و باعث ایجاد نوساناتی در بازار ارز می‌شوند. بازار جایگزین ارز بازار سرمایه و سهام است. این بازار نیز چون سوددهی و بازدهی خوب و قدرت نقدینگی بالایی ندارد به ویژه در سهام بانک‌ها که معاملات به کندی صورت می‌گیرد، نمی‌تواند بازار جایگزین خوبی برای سرمایه‌گذاران کلان در زمینه پول باشد. در این راستا مردم بازار سرمایه و سهام را انتخاب نمی‌کنند و افرادی که به دنبال سود بیشتر هستند و سوداگری سود دارند، به سمت بازار ارز می‌آیند. چنین گرایشاتی باعث ایجاد شوک به بازار ارز می‌شود. احتمال اینکه بازار ارز به همین منوال پیش برود و افزایش قیمت داشته باشد زیاد نیست و دولت تلاش می‌کند تا بازار را با افزایش عرضه ارز آرام نگه دارد. در ایران قیمت ارز و قیمت بنزین شاخص تعیین کننده قیمت‌هاست. قیمت سوخت و دلار روی سطح عمومی قیمت‌ها تاثیر می‌گذارد. با طولانی شدن روند افزایش در نرخ ارز، ممکن است تنزل در معاملات به‌وجود بیاید و بازار و اقتصاد ایران تحت تاثیر قرار گیرد و نیز رکود در بازار حاکم شود. تردید به‌وجود آمده در نوسانات ارز معاملات را به‌کندی پیش می‌برد و روی قیمت سایر کالاها نیز تاثیر می‌گذارد. آثار روانی افزایش نرخ ارز باعث می‌شود برخی در بازار حرکات شتابزده انجام دهند.