بازار 
| نوع | فروش زریک | |
| شمش ٢٠ گرمي ١٨ عيار | 63,510,392 | |
|
بروز شده در 31 فروردين 1404 13:04 |
||
روزنامه‌ها در اولین روز بهمن ماه بسته به موضع سیاسی خود به استقبال اجرایی شدن توافق ژنو رفته‌اند. در حالی که یک روزنامه هنوز رخت عزای خود را در نیاورده روزنامه‌هایی هم هستند که از مرگ تحریم‌ها خبر می‌دهند. نتایج اجرایی شدن توافق بر اقتصاد کشور و مساله بنزین در سال آینده مهم‌ترین مطالب دیگر روزنامه‌های امروز هستند.
واکنش‌های متفاوت روزنامه‌ها به اجرایی شدن توافق ژنو
روزنامه‌ها در اولین روز بهمن ماه بسته به موضع سیاسی خود به استقبال اجرایی شدن توافق ژنو رفته‌اند. در حالی که یک روزنامه هنوز رخت عزای خود را در نیاورده روزنامه‌هایی هم هستند که از مرگ تحریم‌ها خبر می‌دهند.
ابتکار برداشته شدن گام اول توافق ژنو را «تعليق در برابر تعليق » نامیده است. این روزنامه در مطلبی دیگر به اقدام دیروز «وطن امروز» یعنی سیاه‌پوش شدن به دلیل اجرای توافق اعتراض کرده است و در مطلبی با عنوان «اقدام مشترك سياهپوشان عليه برنامه اقدام مشترك» نوشته:سرانجام پس از حدود يك ماه اما و اگر و چانه‌زني روز گذشته توافقنامه ژنو موسوم به « برنامه اقدام مشترک» اجرايي شد. بر اساس تاييديه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ظهر ديروز غني سازي 20 درصدي ايران متوقف شد. در مقابل طرف‌هاي غربي هم متعهد به آزاد سازي بخشي از دارايي‌هاي بلوكه شده ايران و رفع بخشي از تحريم‌ها بر اساس اين برنامه شدند.
ساعاتي پيش از آغاز اجراي اين توافق و درعصر روز ولادت پيامبر اكرم، تحريريه يكي از روزنامه‌هاي ارگان مخالفان راديكال و تندروي دولت يازدهم بر صفحه اول روزنامه خود جامه سياه پوشاند و آن را با تيتر «هولوكاست هسته‌اي» راهي چاپخانه كرد تا صبح روز 30 دي ماه و نيمه ربيع الاول را براي همفكران خود عزاي عمومي اعلام كند. انگار كه در اقدامي مشترك همه مخالفان داخلي و خارجي «برنامه اقدام مشترك» در سراسر جهان در يك روز با هم متحد شدند.
نویسنده در ادامه نوشته: توافقي كه از روز گذشته اجرا شد در حقيقت حاصل توافق 51 درصدي مردم در روز 24خرداد بود. اكثريت مردم در آن روز موافقت كردند كه با انصراف موقتي از غني سازي 20 درصدي آرامش اقتصادي، اخلاقي اجتماعي خود را بازيابند. در طول چند سال گذشته مذاكرات شعاري و بي نتيجه دوستان عزادار از استانبول و بغداد تا مسكو و آلماتي، قطعنامه‌هاي بي رحمانه غربي‌ها عليه مردم ايران و بي عملي و سوء مديريت دولت نورچشمي، دست به دست هم داده بود تا تورم بي سابقه از سر و كول معيشت مردم بالا برود و بحران اقتصادي، حتي انسجام و حيات اجتماعي ملت را تهديد مي‌كرد.
شايد اگر منتقدان توافق ژنو چند متغير ساده از اين دست و از جنس مطالبات و حقوق مسلم مردم را در محاسبات عددي خود در كنار حق مسلم هسته اي وارد مي‌كردند به نتيجه اي واقع بينانه تر از هولوكاست هسته اي دست مي‌يافتند. در واقع اگر هم هولوكاستي اتفاق افتاده باشد، زماني اتفاق افتاد كه حضور دو تفكر راديكال در دو سوي ميز مذاكره و در طول چهار سال گذشته كار را نه براي دولت‌ها كه براي ملت سخت كرد. در همه اين فرصت‌هاي از دست رفته مذاكرات باخت – باخت كار را به جايي رساند که به بهانه تحريم، داروهاي حياتي از بيماران صعب العلاج كشور دريغ شد. جلوي واردات بنزين سالم و استاندارد به كشور گرفته شد تا شهروندان ايراني با استنشاق انواع آلاينده‌هاي سمي تركيبي من درآوردي موسوم به بنزين پتروشيمي قدم به قدم به مرگ نزديك تر شوند. در جبهه اي ديگر، اين مسابقه دو سر باخت فرصت را براي جماعتي فراهم كرد تا به بهانه تحريم‌ها از سخت شدن معاش و حيات مردم سوء استفاده نموده و فرصت‌هاي تازه براي كاسبي‌هاي ميلياردي خود فراهم كنند تا كاسبان تازه به دوران رسيده تحريم روز به روز فربه تر شوند.
امیر یوسفی نیز در مطلبی با عنوان «عزاداران امروز وطن» در ایران روزنامه دولت نوشته: سرزنشی نیست که کسی یا جریانی یا جریده‌ای به یک تصمیم یا تعهد یا توافق ملی به دیده انتقاد نظر کند و با زبان مخالفت از آن یاد نماید به شرط آن که در اظهار نقد و مخالفتش، رخت عزا نپوشیده باشد، به شرط آن که بیرق مشکی بر سردر سرایش نیاویخته باشد و به شرط آن که نام این تصمیم را در یک اعلامیه دلخراش ترحیم، درشت ننوشته باشد. دیروز اما همه این اتفاقات یکجا رخ داد.
اعتماد نیز ترچیح داده است اتفاقات دیروز را با عنوان «مرگ تحريم ها تعليق غني سازي» گزارش کند. این روزنامه در گفت و گویی با داود هرميداس باوند، استاد بين الملل دانشگاه ابراز امیدواری کرده است که «مذاكرات رييس جمهوردر حاشيه اجلاس داووس لغو تحريم ها را تسريع مي كند».
کیهان نیز در گزارشی با عنوان «توافق نامتوازن ژنو با توقف غنی‌سازی 20 درصد کلید خورد» انتقادات خود از توافق ژنو را مطرح کرده است. وطن امروز در شماره امروز خود نیز با توافق ژنو تاخته است. حسین قدیانی در شروع مطلبی با عنوان «دهان ما پلمب نمي‌شود» نوشته: دولتی که با حرامیان عالم، از در مذاکره همراه با رعایت آداب وارد می‌شود و حتی حلقه «هوش و ادب» به گوش خلف سیاهکار بوش می‌بندد، شگفتا! به ملت خود که می‌رسد، کلام بر مدار اهانت می‌راند. ظاهرا جرم ما این است که اوباما و جان کری و نتانیاهو نیستیم و الا بعضی‌ها نشان داده‌اند دشمن را بیش از دوست درک می‌کنند. توافق‌شان با دشمن است و دشمنی‌شان با ما! من حالا می‌فهمم حکمت این سخن پندآموز را؛ «مردانی که در خانه، با اهل و عیال، بد تا می‌کنند، اتفاقا در برابر قداره‌بند سر خیابان، کتک‌خور ملسی دارند». جز این، چیست مگر توافق ژنو؟! هسته‌ای تعطیل شود، در ازای اینکه قلیل‌ترین حق تو را قسطی، آیا بدهند؛ آیا ندهند!
آرمان نیز ترجیح داده است که به همین مخالفت‌ها توجه کند. عنوان مطلب آرمان در این باره، «حمله گازانبری به توافق هسته‌ای» است. نگاه خوش‌بینانه روزنامه قانون در مطلبی با عنوان «همزمان با دعوت ايران به ژنو 2، تحريم‌ها رفتند» در این روزنامه آمده است.
مهم‌ترین عایدی اجرایی شدن توافق ژنو کدام است؟
مهدی مطهرنیا در یادداشتی برای روزنامه اعتماد با عنوان «رفع تحريم‌ها ارمغان آرامش براي مردم» نوشته: پيامد اصلي اين تحرك را بايد ايجاد نمونه قابل اتكا براي حل بحران هاي بين المللي و پرونده هاي مهم بحران خيز در چارچوب تعامل سازنده و دوري از خشونت و افراطي گري دانست. در مرحله نخست اثر آن را بايد در برخورد رواني مردم و افكار عمومي، بازار اقتصادي همچنين نشاط افزايي ملي و انگيزه سازي مورد توجه قرار داد. هم اكنون نگاه اقتصادي به ايران و پاسخ بازارهاي ايران به اين تحرك، مثبت است. افكار عمومي احساس آرامش مي كند و انگيزه تحرك بيشتر براي دستيابي به اهداف سياسي و اقتصادي افزايش پيدا كرده است. اين معنا را مي توان از موضع گيري كاسبان تحريم و عاصيان در تحريم مورد توجه قرار داد. اين گروه در سطوح ملي، منطقه يي، بين المللي از رسيدن به يك توافق در حل ديپلماتيك پرونده هسته يي عصباني هستند چراكه يك گروه امتيازات ناشي از تحريم را از دست مي دهند و گروه ديگر كه اميد به عصيان اجتماعي و سياسي ناشي از تحريم ها را در ايران داشته اند هر دو به يك اندازه در اين لايه ها از رسيدن به توافق، عصباني مي شوند. اينكه توافق مي توانست براي هر كدام از طرفين، برد بيشتر داشته باشد محور مخالفت اين دو گروه است. ولي اين پوشش براي پنهان كردن مخالفت هاست چراكه هر كدام از بازيگران تا سر حد ممكن نه سرحد مطلوب، منطبق با وزن و جايگاه خود توانسته اند امتيازاتي را كسب كنند و اين معناي تعريف عملياتي برد- برد است. مردم به دنبال آرامش و آسايش هستند و نسبت رواني ناشي از رفع تحريم ها و دور شدن عفريت رو در رويي و احيانا جنگ هر چند در درصدي كم، به مردم آرامش مي بخشد و برداشتن تحريم ها و مديريت مدبرانه منابع اقتصادي در افزايش قدرت پول ملي و درآمد سرانه هر فرد ايراني براي آنها آسايش بخش است و اين چيزي است كه مردم امروز طلب دارند و در پرتو آن مي توانيم به پيشرفت سياسي و اقتصادي و عمل به ارزش هاي زندگي اميد داشته باشيم.
همین روزنامه در بخشی از گزارش مفصل خود در مورد اجرایی شدن توافق در مورد «عايدي ايران از لغو تحريم ها» نیز نوشته: اما موضوع ديگري كه اين روزها به نقل از كارشناسان داخلي و خارجي مطرح است، ميزان عايدي ايران از لغو تحريم هاست. روز گذشته، فايننشال تايمز به ارزيابي عايدي ايران از لغو تحريم ها پرداخت. اين روزنامه انگليسي در گزارش خود به نقل از كارشناسان نوشت: لغو تحريم ها عليه ايران كه از امروز كليد مي خورد ؟ميليارد دلار طي امسال درآمد عايد ايران مي كند و بخش پتروشيمي نخستين بخشي است كه از لغو تحريم ها منتفع مي شود. بر اساس اين گزارش در بازه زماني شش ماهه يي كه قرار است مفاد توافق هسته يي ژنو اجرا شود، حدود 2/4 ميليارد دلار از دارايي هاي بلوكه شده ايران كه رقم كل آن بر اساس ارزيابي مجلس ايران به 60 ميليارد دلار مي رسد، آزاد خواهد شد و تحريم تجارت طلاو فلزات گرانبها، پتروشيمي و صنعت خودرو نيز برداشته خواهد شد. همچنين خريد قطعات هواپيما از شركت هاي خارجي تسهيل خواهد شد و بيماران ايراني راحت تر خواهند توانست داروهاي خارجي مورد نياز خود را تهيه كنند. به گزارش تسنيم، در گزارش فايننشال تايمز، بهزاديان، رييس سابق اتاق بازرگاني تهران گفت: كاهش تحريم ها مي تواند امسال 15 ميليارد دلار عايد اقتصاد ايران كند. اين شامل حدود سه ميليارد دلار در بخش خودرو، قطعات هواپيما، دارو و تجهيزات پزشكي و چهار تا پنج ميليارد دلار در بخش صادرات محصولات پتروشيمي خواهد بود. وي افزود، حدود هفت ميليارد دلار نيز از محل صادرات نفت خواهد بود كه در صورت ادامه تحريم ها مي توانست مسدود شود. پيش بيني مي شود بخش پتروشيمي ايران از برداشته شدن تحريم ها به سرعت منتفع شود زيرا اين بخش آماده افزايش ميزان توليد و افزايش صادرات است. ايران دو سال قبل، 15 ميليارد دلار محصولات پتروشيمي توليد كرد كه بخش عمده يي از آن صادر شد اما اين رقم به دليل تحريم ها به 10 ميليارد دلار كاهش يافته است. اما در همين خصوص، رويترز نيز طي گزارشي به اجراي توافق هسته يي ژنو اشاره داشت. در اين گزارش آمده است: امريكا ارزش تحريم هاي كاهش يافته براي ايران را هفت ميليارد دلار مي داند اما برخي ديپلمات ها مي گويند اين رقم به ميزان علاقه مندي شركت هاي غربي براي بازگشت به بازار ايران بستگي دارد. ديپلمات هاي غربي، مانند بسياري از كارشناسان مسائل هسته يي، توافق ژنو را گام اوليه مهمي ارزيابي مي كنند كه شانسي كم نظير را براي حل مسالمت آميز اختلاف بر سر برنامه هسته يي ايران به وجود آورده است.
در گزارش روزنامه شهروند از نتایج اجرای توافق هسته‌ای بر بازار ارز و طلا نیز با عنوان «سکـه و دلار سقـوط کرد بورس از حـال رفت» آمده است که: دیروز توافق ژنو وارد فاز اجرا شد و واکنش بازار ارز و سکه نسبت به این اتفاق افت قیمت‌ها بود؛ به عبارت دیگر، بعد از مدت‌ها بیم و امید درباره نتیجه رایزنی‌های ایران و ۱+۵ بالاخره طرفین توافقاتشان را عملی کردند. به این ترتیب، عجیب نبود که با عقب‌نشینی بیشتر دلار از مرز ۳هزار‌تومان سکه هم در قیمت‌هایش تجدیدنظر کند. اما واکنشی که انتظار نمی‌رفت، سقوط دوباره شاخص بورس تهران بود. دماسنجی که در ماه‌های اخیر خوشبین‌تر از همه بازارها به توافقات هسته‌ای بود و با هر مذاکره و توافقی روی مدار رشد حرکت می‌کرد، اما این‌بار وقتی تردیدها به آخر رسید، شاخص بازار سهام که در ۳،۲هفته گذشته دست‌کم ۲بار با سر به زمین خورده بود دوباره به کما رفت. به این ترتیب در بازارهای اقتصادی ایران دیروز همه دچار شوک شده بودند و نتیجه این سردرگمی در بازار ارز و سکه، پرهیز خریداران و فروشنده‌ها از داد و ستد شد و در تالار بورس، هجوم سهامداران برای فروش.
شهروند در ادامه نوشته: جالب‌ترین واکنش به توافق ژنو در تالار بورس صورت گرفت و بازار سهام یک‌بار دیگر دست به عقب‌نشینی زد و این‌بار با افت هزار و ۳۰۰ واحدی به قعر کانال ۸۳هزار واحد افتاد آن هم در روزی که با عرضه تیپیکو ورود سهام جدید انتظار می‌رفت بازار حال و روز خوشتری داشته باشد. به‌هرحال، بورس تهران در معاملات روز گذشته بدون توجه به مسائل سیاسی حرکت خود را آغاز کرد و با تمرکز بر مسائل داخلی و اقتصادی به خصوص ابهامات لایحه بودجه و موضوع تغییر و تحولات در بازار سرمایه روند نزولی خود را ادامه داد. بر این اساس و درحالی‌که گزارش ۹ ماهه شرکت‌ها منتشر شده و انتظارات سهامداران به خصوص در گروه‌های پتروشیمی، بانکی، فلزی و دارویی برآورده شده، اجرا شدن توافقات ژنو هم نتوانست تاثیری در جو منفی بازار بگذارد به‌طوری‌که سهامداران تالار شیشه‌ای با چالش‌های ناشی از بررسی لایحه بودجه و رفتارهای نمایندگان درخصوص صنایع سنگ آهنی و پتروشیمی دسته و پنجه نرم می‌کنند و همین موضوع منجر به ایجاد نوسانات شدید در تالار شیشه‌ای شده است. از سوی دیگر، بحث تغییر و تحولات مسئولان ارشد بازار سرمایه همچنان در تالار شیشه‌ای داغ است و هر روز خبرهای جدیدی در این خصوص منتشر می‌شود به‌طوری‌که بسیاری از فعالان بازار سرمایه از قطعی شدن تغییر رئیس سازمان بورس و تعیین جایگزینی وی خبر دادند و این موضوع به جو منفی بازار دامن زد به این ترتیب به نظر می‌رسد تا زمانی که تکلیف این شایعه و همچنین لایحه بودجه به صورت مشخص روشن نشود، بورس کماکان با نوسانات جدی روبه‌رو خواهد بود.
صادق زیباکلام نیز در یادداشتی برای روزنامه شرق به تغییر مهم حاصل از اجرایی شدن توافق ژنو پرداخته و نوشته: توافق «ژنو» باعث برهم‌خوردن این وضعیت 10ساله شده است. برای نخستین‌بار، نظر رسمی ترک برداشته است. یا درست‌تر و دقیق‌تر گفته باشیم اجماعی روی آنکه کدام درست است و کدام نیست، چه صلاح است و چه نیست دیگر وجود ندارد. مجموعه دولت به نمایندگی از جانب قوه‌مجریه، درخصوص توافق «ژنو» به خود تبریک و تهنیت می‌گویند در حالی‌که برخی نهادها و محافل، مطلقا این توافق را دستاورد و پیروزی نمی‌دانند. سرسخت‌ترین مخالفان ژنو، در مجلس حضور دارند. آنان در ابراز مخالفت صریح و علنی با سیاست رسمی درخصوص پرونده هسته‌ای تا آنجا پیش رفتند که نه‌تنها آن را دستاورد نمی‌دانند بلکه آن را به صفاتی چون «ترکمانچای» و «هولوکاست» مزین ساخته‌اند. در حالی‌که در گذشته مطلقا اینگونه نبود. سیاست رسمی هر چه بود، همه یک صدا آن را تشویق و تمجید می‌کردند، اگر هم کسانی منتقد بودند، به‌ندرت مجال رسانه‌ای‌شدن دیدگاه‌هایشان را می‌یافتند.
فضای رسانه‌ای به‌گونه‌ای بود که اگر برنامه، پیشبرد غنی‌سازی بود، همه آن را تایید می‌کردند. اگر برعکس، تعلیق داوطلبانه غنی‌سازی بود، باز هم آن را تصدیق می‌کردند. اگر کنارآمدن و توافق و سیاست
«کجدار و مریز» بود (دوران خاتمی) باز هم آن را تایید می‌کردند. اگر آن سیاست کنار گذاشته شده و نگاه، عکس آن بود (دوران احمدی‌نژاد) باز مخالفتی صورت نمی‌گرفت. اگر علی لاریجانی و سولانا پیشرفت در مذاکرات داشتند، همه آن را می‌ستودند و اگر جلیلی و اشتون به بن‌بست می‌رسیدند، باز هم تایید می‌شد. اما این بار، اتفاق جدید رخ داده است. واکنش‌ها نسبت به توافق «ژنو»، به سه جریان مشخص، تقسیم شده است. بخشی کاملا «موافق» هستند، بخش دیگر، درست در نقطه مقابل آن قرار گرفته و «منتقد» هستند و سرانجام گروه سوم که هیچ اظهارنظری نمی‌کنند و «سکوت» پیشه کرده‌اند. اگر موافقان توافق «ژنو» ظرف ماه‌های آینده دست بالا را پیدا کنند و تعهدات ما و غربی‌ها، تحقق پیدا کند و شرایط اقتصادی کشور نیز رو به‌بهبودی رود، گروه سوم، به موافقان خواهد پیوست. متقابلا اگر توافق «ژنو» با مشکل مواجه شود و به جایی نرسد یا تغییرات ایجادشده، محدود و کم باشد، در آن‌صورت زمینه برای منتقدان فراهم شده و گروه سوم این بار، همصدا با منتقدان توافق «ژنو» عمل خواهند کرد. می‌ماند دو نکته مهم؛ یکی «اصلی» و دیگری «فرعی». بگذارید «فرعی» را ابتدا توضیح دهم. منتقدان توافق «ژنو»، در واقع، شامل طیفی از تندروها به‌همراه طرفداران احمدی‌نژاد و «جبهه پایداری» هستند. انگیزه انتقاد آنان، بیش از آنکه ملهم و متاثر از جزییات توافق «ژنو» باشد، در مخالفتشان با دولت روحانی و اصلاح‌طلبان - که دست دوستی به سمت دولت دهم دراز کرده‌اند- ریشه دارد. «جبهه پایداری»ها اساسا با هر اقدام، عزل و نصب و با هر سیاست و تصمیم‌گیری مجموعه روحانی و اصلاح‌طلبان مخالف هستند. آنان همچنان خواهان تداوم سیاست‌های دوران احمدی‌نژاد هستند و با هرگونه فاصله‌گیری از آن سیاست‌ها، مخالف هستند بنابراین انتقاد آنان از توافق «ژنو»، مجزا و استثنایی نیست، بلکه تداوم و زیرمجموعه قاعده کلی مخالفت این طیف با هر آن چیزی است که رنگ و بویی از اعتدال و اصلاح‌طلبی داشته باشد. اما نکته «اصلی» حضور فعال طیف اقلیت منتقد توافق «ژنو»، شاید این امکان را به‌وجود آورد تا کل برنامه هسته‌ای‌مان برای نخستین‌بار، مورد بررسی و نقادی چهره‌ها و شخصیت‌های مستقل‌تر قرار گیرد. شاید برای اولین بار، این فرصت فراهم شود که در مورد بحث مهم و سرنوشت‌ساز هسته‌ای، فقط نظر دولت‌مردان، مسوولان و صاحب‌نظران دولتی مطرح نشود و در «کنار» آنان و «افزون» بر آنان، دیگرانی هم بتوانند درخصوص برنامه هسته‌ای اظهارنظر کنند
آرمان نیز در یادداشتی به قلم حشمت‌ا... فلاحت‌پیشه به «بیداری دیپلماتیک ایرانیان و پریشانی خواب واسطه‌گران» اشاره کرده و در بخش‌هایی از آن نوشته: دیروز برای سیاست خارجی ایران روز خوبی بود،چراکه برای نخستین‌بار سیاست‌های تحریمی سیر قهقرا می‌گیرد و فارغ از کم و کیف کار، اصل موضوع خوش‌یمن است و می‌تواند شروع خوبی در سیاست خارجی ایران باشد منوط به اینکه با وحدت داخلی و کیاست در سیاست خارجی کشور بتواند این روند را ادامه دهد. کاهش تحریم‌های ایران با مخالفت دو دسته روبه‌روست؛ یکی مخالفانی که در خارج کشور به‌سر می‌برند یعنی کنشگران و بازیگران خارجی و دسته دیگر برخی ایرانیانی که از تحریم ایران همواره استفاده کرده‌اند و از حاشیه‌ای‌بودن و به‌عبارتی پیچیده‌شدن اقتصاد ایران سود برده‌اند. دسته اول که معتقدم روز بدی برایشان است، به این نتیجه رسیده‌اند که ایرانیان به خودشان آمده‌اند و در یک شرایط خاص استراتژیک در دنیا استفاده لازم را می‌برند و کسانی که فرصت‌های توسعه‌ای و منفعت خود را در شرایطی مورد استفاده قرار می‌دادند که شرایط تنگنا برای ملت ایران و توسعه دولت ایران بود. دسته خارج از کشور که مشخصا کشورهایی هستند که با چشم‌انداز 20ساله ایران در شرایط کنونی مشکل دارند. چشم‌اندازی که ایرانیان باید طبق آن در سال 1404 قدرت اول در منطقه باشند ولی شرایط نامساعد بین‌المللی باعث شده که بخش‌هایی از اهداف چشم‌انداز تامین نشود و روند توسعه و رشد ایرانیان به‌سختی صورت گیرد.
باز هم سه سناريوي بنزيني روي ميز دولت
اعتماد با اشاره به این که قیمت بنزين در سال آینده 1100 تومان يا 1800 تومان خواهد بود نوشته: گويا سه سناريو در دولت نهادينه شده است: چرا كه هميشه وقتي تصميم سازان دولتي مي خواهند درباره موضوعي تصميم بگيرند حداقل سه سناريو براي آن تعريف مي كنند: امري كه بسيار مسبوق به سابقه است. نيمه ارديبهشت ماه بود كه محمد رضا فرزين دبير ستاد هدفمند كردن يارانه وقت از سه سناريوي دولتي براي اجراي فاز دوم هدفمند كردن يارانه ها خبر داد و گفت: «دولت سه سناريو براي اجراي فاز دوم هدفمندي ارائه كرده است كه در سناريوي اول قيمت حامل پيش نهايي بنزين 1060 تومان و در سناريوي سوم 2160 تومان است.» وي در آن زمان رسما اعلام كرد كه «قيمت حامل هاي انرژي چند برابر افزايش نخواهد يافت، بلكه بر اساس نرخ ارز قيمت هاي حامل هاي انرژي رشد مي يابد.»
وي كه در صحبت هاي آن زمان خود هيچ اشاره يي به سناريوي دوم دولت نكرده بود چندين بار تاكيد كرد كه دولت سه سناريو براي اجراي فاز دوم هدفمند كردن يارانه ها دارد و طي آن به هر طريقي قيمت حامل هاي انرژي مخصوصا بنزين تغيير كرده و افزايش خواهد يافت. وي البته در آن زمان ميزان يارانه نقدي كه دولت دهم مي خواست به مردم بدهد را نيز 250 هزار تومان ذكر كرد كه در آن صورت سناريوي سوم يعني بنزين 2160 توماني اجرا خواهد شد. اما از آنجايي كه دولت بنايي به اجراي فاز دوم هدفمند كردن يارانه ها نداشت اين سناريوها اجرايي نشد و مسوولان وقت در ماه هاي پاياني دولت دهم نيز اشاره يي به نحوه محاسبه خود يا سناريوي دومي كه مغفول مانده بود نكردند تا اينكه دولت يازدهم روي كارآمد و بارها سخن از تغييرات قيمتي حامل هاي انرژي براي اجراي فاز دوم به ميان آمد ولي هيچگاه عدد و رقم دقيقي در اين باره اعلام نشد تا همچنان گزينه هاي مختلف در راس صحبت هاي اجراي فاز دوم هدفمند كردن يارانه ها باقي بماند.
تا اينكه روز گذشته سيد مجتبي شفيعي، رييس ستاد مديريت مصرف سوخت كه تنها منبع موثق براي اظهارنظرهاي سهميه يي سوخت است و هر ماهه در ابتداي ماه درباره سهميه ها و شرايط جديد ابطال كارت هاي سوخت و خودروهاي مختلف سخن مي گويد اين بار پا را كمي فراتر گذارده و از سناريوهاي سوختي جديد دولت يازدهم خبر داده است كه در صورت تصويب دولت، در زمان اجراي فاز دوم هدفمندي يارانه ها يكي از اين سناريوها اجرا خواهد شد. هدف از اجراي هدفمند كردن يارانه ها از ابتداي آن مديريت مصرف سوخت در كشور و جلوگيري از هدر رفتن منابعي بود كه دولت يارانه زيادي را به آن تخصيص مي داد. به اين جهت افزايش قيمت سوخت نخستين پيش فرض در بررسي هاي هميشگي درباره اجراي فازهاي مختلف هدفمند كردن يارانه هاست اما اينكه با شرايط اقتصادي حاكم بر كشور و البته تورم ايجاد شده بعد از اجراي فاز اول چه ميزان قيمت حامل هاي انرژي افزايش خواهد يافت امري مهم محسوب مي شود. چرا كه هر بار كه بحث سناريوهاي افزايش قيمت سوخت به ميان آمده است فشار رواني و تورمي جديد به اقتصاد كشور تحميل شده است ولو اينكه اين سناريوها اجرايي نشوند. با اين حال شفيعي، رييس ستاد مديريت مصرف سوخت در اين شرايط و البته مهلت دو ماهه تا پايان سال جاري كه مجلس دست دولت را براي اجراي فاز دوم هدفمند كردن يارانه ها بسته است از سه سناريو مطرح شده در اين ستاد خبر مي دهد كه نتيجه يي جز افزايش قيمت سوخت ندارد. شفيعي درباره سناريوهاي بنزيني روي ميز دولت مي گويد: سه سناريوي ستاد سوخت براي اجراي گام دوم قانون هدفمند كردن يارانه ها روي ميز دولت است. برخي از اين سناريوها با سهميه بندي و برخي نيز بدون سهميه بندي است. سناريوي اول بدون تغيير قيمت و تنها تغيير در سهميه بندي و سناريوي دوم همراه با سهميه بندي و افزايش قيمت بنزين به 1100 تومان و سناريوي سوم قيمت بنزين آزاد 1800 تومان است. وي البته تاكيد مي كند كه: بررسي درباره نحوه اجراي گام دوم در اختيار دولت و ستاد سوخت در اين زمينه تصميم گيري نمي كند. البته در بودجه 93 نيز صحبت ها از افزايش 38 درصدي حامل هاي انرژي دارد. صحبتي كه ظاهرا در مجموع حامل هاي انرژي 38 درصد گران خواهد شد و مشخص نيست سهم بنزين در اين سبد افزايشي چقدر است. با اين حال اگر تمام اين 38 درصد را معطوف بنزين كنيم بنزين 400 توماني به 550 تومان و بنزين آزاد 700 توماني با رند كردن اعداد نهايتا به هزار تومان خواهد رسيد. اين محاسبه با اين پيش فرض كه سهميه ها همچنان باقي بماند و دولت گزينه حذفي را روي ميز خود نداشته باشد باز هم با اين اعداد 1100 تومان يا 1800 توماني عنوان شده جديد فاصله دارد كه اين خود بر ابهامات قيمتي بنزين مي افزايد. در عين حال يك منبع آگاه از اجراي اين افزايش قيمت از دو ماه آينده خبر داده و عنوان كرده است كه قيمت و سهميه بنزين در گام دوم هدفمند كردن يارانه ها در دولت نهايي شده است. وي در اين باره گفت: به طور قطع بنزين آزاد از ؟تومان فعلي افزايش قيمت خواهد يافت و نرخي بين ؟تا ؟تومان خواهد داشت. اين منبع آگاه با اشاره به بحث و بررسي دولت درباره سهميه و قيمت بنزين در گام دوم قانون هدفمند كردن يارانه ها افزود: چند سناريو در دولت مورد بررسي قرار گرفت: كه همه اين سناريو ها با افزايش قيمت بنزين آزاد از 700 تومان فعلي به 1000 تا 1200 تومان توافق دارند. وي ادامه داد: اما نكته مهم اين است كه در برخي از سناريوها خبري از بنزين سهميه يي نيست. بنزين به طور آزاد و با كارت سوخت عرضه مي شود و در برخي از سناريو ها نيز بنزين سهميه يي وجود دارد. به نظر مي رسد آنچه در نهايت قرار است اتفاق بيفتد وجود بنزين سهميه يي است اما نرخ اين بنزين از 400 تومان بالاتر خواهد رفت. براساس بحث هاي صورت گرفته ميزان سهميه بنزين براي سال آينده تغيير نخواهد يافت. بنابراين از سال آينده به نظر مي رسد بايد منتظر بنزين 60 ليتر سهميه يي، با نرخ حدود 700 تومان و بنزين آزاد با نرخ 1000 تا 1200 تومان باشيم. وي با اشاره به حجم بنزين سهميه يي با نرخ 400 توماني كه هم اكنون در كارت هاي سوخت وجود دارد گفت: براين اساس دولت قرار است مهلت يك يا دو ماهه يي را براي مصرف بنزين سهميه يي ذخيره شده در كارت هاي سوخت بدهد. البته روزهاي ابتداي مهر ماه بود كه سيدسعيد زمانيان، عضو كميسيون برنامه و بودجه مجلس از امكان افزايش ؟درصدي قيمت بنزين بدون اجراي فاز دوم هدفمندي يارانه ها خبر داده بوده كه با اين حساب بنزين 400 توماني 572 تومان و بنزين 700 توماني 1001 تومان خواهد شد. البته وي گفته بود در اين باره دولت بايد نظر خود را درباره افزايش قيمت بنزين به مجلس اعلام كند. در بحث هدفمندي يارانه ها اين موضوع كه در برخي از حامل هاي انرژي افزايش نرخ داشته باشيم ديده شده بود و همان طور كه در فاز اول هدفمندي تعرفه مصرف حامل هاي انرژي افزايش پيدا كرد، در صورت لزوم حتي بدون اجراي فاز دوم نيز مي توان افزايش تعرفه مصرف را اجرايي كرد. عضو كميسيون برنامه و بودجه مجلس نهم تصريح كرد: بحث هايي كه هم اكنون در رشد مصرف بنزين كشور وجود دارد و هزينه هايي كه براي توليد اين فرآورده نفتي صرف مي شود، نشان دهنده لزوم افزايش نرخ مصرف آن است، ضمن آنكه مي توان با افزايش نرخ مصرف بنزين، بسياري از رديف هاي كمبود بودجه را جبران و از سرمايه به دست آمده در تكميل پروژه هاي عمراني اولويت دار استفاده كرد. زمانيان با تاكيد بر اينكه افزايش قيمت بنزين بهترين راهكار قانوني براي جبران كمبود بودجه است، گفت:
در اين خصوص دولت بايد نظرش را به مجلس اعلام كند و مجلس اين آمادگي را دارد كه نظرات دولت را بررسي و در اين زمينه با دولت همكاري و همفكري كند. بررسي افزايش قيمت بنزين در مجلس مطمئنا با درنظرگرفتن صرف و صلاح مردم و با توجه به اين مساله كه فشار مالي مضاعفي به مردم تحميل نشود صورت خواهد گرفت.
منبع خبر : تابناک
مورخ : 1392.11.01
نمودار 24 ساعته اونس طلا
کد وب سرویس نمایش لحظه ای قیمت ها (آنلاین)
سایر پیوندها
تقویم اقتصادی و مالی جهان در هفته جاری
نظرات
ارسال نظر جدید