پایان شش ساعت مذاکرات سه جانبه ظریف، کری و اشتون

مذاکرات ایران و 5+1 برای رسیدن به راه حلی جامع در مذاکرات هسته‌ای در حالی از روز سه شنبه بیست و سوم مهرماه به صورت غیررسمی و با برگزاری دیدارهای چندجانبه به میزبانی وین از سر گرفته شد و از روز پنج شنبه بیست و پنجم مهر به صورت رسمی آغاز خواهد شد، که تا پایان دوره چهار ماهه تمدید مذاکرات، زمان چندان طولانی باقی نمانده است.

به گزارش «تابناک»، دوره تازه‌ای مذاکرات گسترده با هدف دستیابی به راهکاری جامع برای رفع چالش‌های پیش آمده بر سر برنامه هسته‌ای ایران، در حالی از اسفندماه سال گذشته در وین از سر گرفته شد و در نهایت پس از شش دور مذاکرات سخت و نفس گیر که آخرین دور آن به مدت هفده روز در جریان بود، مذاکرات به مدت چهار ماه تا سوم آذرماه تمدید شد تا در این مدت مذاکرات به لحنی جدی در خصوص نقاط اختلاف میان طرفین صورت پذیرید.

این مذاکرات در سفر اخیر رئیس جمهور و وزیر امورخارجه کشورمان به نیویورک و در حاشیه اجلاس سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل نیز پی گرفته شد اما پس از دور هفتم مذاکرات، همچنان برخی اختلافات پابرجا ماند که مهم‌ترین این اختلاف‌ها در خصوص تعداد سانتریفیوژها و برخی جزئیات دیگر بود تا در نهایت مذاکرات برای ارائه راه‌حل های منطقی و دستیابی به توافق معقول، دوباره در پایتخت اتریش از سر گرفته شود.

در همین راستا محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در رأس تیم مذاکره کننده هسته‌ای متشکل از سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر خارجه،‌ حمید بعیدی‌نژاد مدیرکل سیاسی و بین‌المللی، داود محمدنیا مشاور وزیر خارجه، محمد امیری مدیر کل امور پادمان‌های سازمان انرژی اتمی و پژمان رحیمیان مدیرکل حوزه ریاست سازمان انرژی اتمی اعضای تیم مذاکره کننده هسته‌ای برای هشتمین دوره مذاکرات با شش قدرت جهانی، صبح روز سه شنبه 22 مهرماه وارد وین شدند تا با ورود دیگر هیات‌ها، مذاکرات از سر گرفته شود.

وزیر خارجه ایران امروز در بدو ورود به وین در جمع خبرنگاران با بیان اینکه رایزنی‌ها در وین می‌تواند راه را برای رسیدن به توافق نهایی هموارتر کند، یادآور شد: «همانطور که رئیس جمهوری کشورمان مطرح کرد در مورد اصل موضوعات تفاهم کلی وجود دارد، اما آنچه در چند دور اخیر در موردش بحث و گفت‌وگو شده است، در مورد  جزئیات است، مواردی مانند حجم غنی سازی، نحوه و زمانبندی رفع تحریم‌ها که بسیار با اهمیت و حیاتی هستند. ما امیدواریم که طرف مقابل با پذیرفتن واقعیاتی که در صحنه منطقه‌ای و بین‌المللی است و هم واقعیات برنامه هسته‌ای که ایران دارای یک برنامه پیشرفته صلح آمیز هسته‌ای است، بتواند به یک راه حل دست پیدا کند که به نفع همه است و ما تمام تلاش خود را به کار خواهیم برد که از این چند روز مذاکره در وین برای حل مشکلات بهترین استفاده را ببریم.»

در نخستین از دور هشتم مذاکرات ایران و 5+1، دو نشست سه جانبه میان سید عباس عراقچی، مجید تخت روانچی معاونان وزیر خارجه ایران، ویلیام برنز قائم مقام و وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا و هلگا اشمیت معاون کاترین اشتون برگزار شد و سپس، شام کاری کاترین اشتون و محمدجوادظریف برگزار شد و در همین زمان اعلام شد، دور هشتم مذاکرات ایران با 6 کشور چین، روسیه، آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان از روز پنجشنبه آغاز خواهد شد.

00:33 بامداد پنجشنبه- هشتمین دور مذاکرات ایران و 1+5 صبح روز پنج‌شنبه ساعت 11 به وقت محلی در مقر سازمان ملل در وین برگزار می‌شود. به گفته مقامات نزدیک به هیات مذاکره‌کننده ایران، تصمیم برای برگزاری مذاکرات در سطح ایران و 1+5 روز سه‌شنبه اتخاد شد و از قبل این تصمیم گرفته نشده بود.

00:12 بامداد پنجشنبه- یک مقام ارشد آمریکایی روز چهارشنبه در پایان مذاکرات سه‌جانبه «جان کری» وزیر خارجه آمریکا، «کاترین اشتون» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران گفت: مذاکرات به طرز غیرقابل باوری پیچیده است.

وی که در جمع خبرنگاران صحبت می‌کرد و خواست نامش فاش نشود، با بیان اینکه مذاکرات «بسیار پیچیده» است و «جزئیات فوق‌العاده زیاد» است و توافق احتمالی دارای ضمایم بسیار زیادی خواهد بود.

این دیپلمات آمریکایی که خبرنگاران برای اشاره به وی از ضمایر مونث استفاده کرده‌اند، به حاضران در وین گفت: «بسیاری، از جمله رئیس‌جمهور (باراک) اوباما گفته‌اند که این یک فرصت تاریخی است... می‌توانیم راهی برای رسیدن به یک توافق قابل‌راستی‌آزمایی را متصور باشیم».

مقام آمریکایی با بیان اینکه واشنگتن تلاش می‌کند به توافقی دست یابد که تمامی مسیرهای احتمالی برای رسیدن به بمب اتم را مسدود کند، گفت: «ما پیشرفت‌هایی کرده‌ایم و همچنان هم پیشرفت داریم، اما هنوز کارهای زیادی مانده که باید انجام دهیم».

00:05 بامداد پنجشنبه- مایکل مان، سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در توئیتر خود اعلام کرد نشست سه جانبه بین جان کری، وزیر خارجه آمریکا، کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران پایان یافتبه نوشته آقای مان، نمایندگان شرکت‌کننده در این نشست در مجموع بیش از 6 ساعت گفت‌وگو کرده‌اند.

23:26- مقام‌های آگاه به روند مذاکرات هسته‌ای بین ایران و گروه 1+5 با اشاره به اختلافات بین دو طرف در این گفت‌وگوها می‌گویند راه دشواری برای توافق هسته‌ای بایستی طی شود.

یک مقام بلندپایه وزارت خارجه آمریکا در گفت‌وگویی با خبرگزاری فرانسه با اشاره به اینکه در حال حاضر درباره تمدید مهلت مذاکرات پس از تاریخ 24 نوامبر یا سوم آذرماه گفت‌وگویی صورت نمی‌گیرد گفت: «هنوز برای رسیدن به توافق زمان وجود دارد، در صورتی که همه بتوانند تصمیم‌های مورد نیاز را اتخاذ کنند.»

این مقام آمریکایی همچنین گفت که واشنگتن آن دسته از تحریم‌هایی که امکان کاهش آنها در گام اول هر گونه توافقی وجود دارد را شناسایی کرده است. وی علی‌‌‌رغم این، اضافه کرد که آمریکا در این موضوع با ایران اختلاف دارد.

وی با بیان اینکه موضوع تحریم‌ها، موضوعی چالش‌برانگیز است گفت که هنوز اختلاف‌های مهمی در موضوعات اصلی بر جای مانده است.

22:45- محمدجواد ظریف و جان کری وزیران امور خارجه ایران و آمریکا و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا امروز (چهارشنبه) برای سومین بار با یکدیگر بر سر میز مذاکره نشستند تا درباره موارد اختلافی گفت وگو کنند.

21:06- المانیتور در مطلبی با اشاره به اعلام وضعیت فوق العاده آمریکا علیه ایران نوشت: در سال 1979 میلادی جیمی کارتر رئیس جمهور آمریکا در واکنش به بحران گروگانگیری (تسخیر لانه جاسوسی) وضعیت فوق العاده را در قبال ایران اعلام کرده است. از آن زمان تاکنون نوامبر هر سال روسای جمهور آمریکا به عنوان یک روال عادی وضعیت فوق العاده علیه ایران را تمدید و اعلام کرده‌اند که ایران همچنان یک تهدید فوق العاده و غیر عادی علیه امنیت ملی آمریکا به شمار می‌رود.

غیر از تبعات سیاسی، اعلام وضعیت فوق العاده به روسای جمهور آمریکا این اجازه را می دهد تا تحریم هایی را علیه ایران وضع و قوانین تجاری را با این کشور تنظیم کنند. با این حال به نظر می رسد تصمیم گیری در هر سال برای تجدید بیانیه علیه ایران یک تصمیم صرفا سیاسی است و بر اساس ارزیابی از وضعیت امنیت ملی آمریکا اتخاذ می شود.

در واقع زمانی که تهران نسبت به اقدام سال گذشته باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا در تمدید وضعیت فوق العاده علیه ایران پس از پیشرفت تاریخی در دستیابی به توافق هسته‌ای بین تهران و گروه 5+1 اعتراض کرد، کاخ سفید به سادگی پاسخ داد که "این یک تمدید عادی و معمول سیاست آمریکا بوده است"، چیزی که باید برای جلوگیری از انقضای آن هر سال تمدید شود. به عبارت دیگر واشنگتن ترجیح داده است تا سیاست خود در قبال ایران را بر اساس واقعیت های جدید تطبیق ندهد.

در حالی که به ضرب الاجل 24 نوامبر برای گفتگوهای هسته ای نزدیک می شویم، و داعش بخش های وسیعی از خاک سوریه و عراق را تصرف کرده، تمدید وضعیت فوق العاده علیه ایران می تواند تبعات به مراتب فاجعه بارتری نسبت به گذشته داشته است. البته دلایلی وجود دارد:

نخست آنکه تمدید وضعیت فوق العاده علیه ایران از سوی اوباما در شرایطی که مذاکرات هسته ای بین ایران و قدرت های جهانی ادامه دارد این پیام و نشانه را از سوی دولت اوباما به تهران ارسال می کند که واشنگتن برای دستیابی به یک توافق ، جدی نیست. در بهترین حالت این اقدام این پیام را ارسال می کند که اوباما قادر نیست تا بر محدودیت های سیاست داخلی برای لغو تحریم های یکجانبه واشنگتن علیه ایران غلبه کند تا توافق با ایران حاصل شود. از دیدگاه ایران، رئیس جمهوری که نتواند از اختیارات قانونی خود در خصوص تمدید وضعیت فوق العاده علیه ایران استفاده کند، قطعا نخواهد توانست به قول خود برای پایان دادن تحریم های حساس سیاسی علیه ایران عمل کرده یا کنگره آمریکا را برای پیروی از توافق هسته ای با ایران متقاعد کند.

دلیل دوم آنکه تمدید وضعیت فوق العاده علیه ایران به طور جدی مانع همکاری بین تهران و ائتلاف نظامی به رهبری آمریکا علیه داعش می شود. هر بازیگر منطقه ای –از جمله اقلیم خودمختار کردستان، دولت عراق و دولت آمریکا- به خوبی می داند که کمک ایران برای مقابله با نسل کشی داعش ضروری است. آنها به خوبی می دانند که ایران نقش مهمی در پایان دادن اشغال شهر آمرلی توسط داعش داشته است. علاوه بر این ایران در سال 2001 میلادی کمک زیادی به آمریکا برای شکست دادن طالبان در افغانستان داشته است. امروز نیز کمک ایران برای پایان دادن به فاجعه انسانی احتمالی در کوبانی لازم و ضروری است.

18:20- «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه، «جان کری» وزیرخارجه آمریکا و «کاترین اشتون» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از وقفه ای کوتاه مذاکرات خود را در وین از سر گرفتند.

در این دیدار ظریف، اشتون و کری در خصوص موارد اختلافی بر سر میزان غنی سازی اورانیوم و جدول زمانبندی لغو تحریم ها علیه ایران با یکدیگر گفت وگو می کنند.

17:22- نشست سه جانبه وزرای امور خارجه ایران، آمریکا و کاترین اشتون بعد از حدود سه ساعت در وین پایان یافت.

16:00- ایتارتاس گزارش داد، هونگ لی سخنگوی وزارت خارجه چین امروز چهارشنبه تأکید کرد که چین امیدوار است که نشست اعضای دائمی شورای امنیت و آلمان در خصوص ایران، سازنده خواهد بود. روند مذاکرات در خصوص برنامه هسته‌ای ایران وارد مرحله کلیدی شده است. علی‌رغم این واقعیت که طرفها با چالش‌های مختلفی روبه‌رو هستند ما نباید نتایج حاصل‌شده را دست‌کم بگیریم.

سخنگوی وزارت خارجه چین گفت: ما امیدواریم که مذاکره کنندگانی که با یکدیگر دیدار می‌کنند مذاکرات و گفت‌وگوهای سازنده‌ای داشته باشند و به‌دنبال یافتن راهکار مشکل باشند و نگرانی‌های مشترک را در نظر بگیرند. ریاست هیئت چینی را "وانگ کان" دبیر بخش کنترل تسلیحات و خلع سلاح وزارت خارجه چین به‌عهده خواهد داشت.

15:42- رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در دیدار «جولیو هاس» سفیر کشور سوییس در جمهوری اسلامی ایران، با یادآوری مذاکرات هسته ای بین ایران و کشورهای 1+5 گفت: افق روشنی در روابط ایران و غرب داریم که می توانیم کارهای علمی، فنی و تکنولوژیکی را در سایه مراودت های سیاسی انجام دهیم.

وی با اشاره به فراز و نشیب های شرایط سیاسی، گفت: اخلاق دیپلماتیک ایجاب می نماید که به تعهدات پایبند باشیم، چون خلف وعده ها، ریشه اعتمادها را می سوزاند.

رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام همکاری برای انتقال گاز به اروپا را ظرفیت آماده همکاری ایران و سوییس خواند و گفت: اگر خط لوله انتقال گاز احداث شود، یک سرمایه گذاری همیشگی در جهت امنیت سیاسی اروپاست. هم تولیدکننده و هم مصرف کننده باید با استفاده از اصل تنوع، از منافع آن برخوردار شوند.

هاشمی رفسنجانی با یادآوری برنامه های اقتصادی و سیاسی دولت یازدهم، گفت: اگر مسوولان غربی نتوانند مشکلات خود را در زمان دولتی که محصول تفکرات نیروهای فرهیخته کشور است، حل کنند، چه جوابی به افکار عمومی خود خواهند داد؟!

رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام همه گفتار و رفتار ایران را در راستای اعتمادآفرینی خواند و گفت: در چنین شرایط مغتنمی، بهانه تراشی های سیاسی و توجه به کارشکنی های لابی های صهیونیستی، فرصت مناسبی را از دست غربی ها می گیرد که به کمک ایران بتوانند بسیاری از مشکلات منطقه ای و حتی جهانی را حل کنند.

رییس مجمع تشخیص مصلحت در پاسخ به اظهارات سفیر سوییس در خصوص اراده آمریکایی ها برای حل مسایل، گفت: با اینکه مشکلات داخلی آمریکا و فشار تندروی های آنها را می دانیم، ولی برای حل مسائل تغییر گفتار کافی نیست و باید رفتارها هم موید گفتار باشد.

15:00- «اِوا کیلی» (Eva Kaili) نماینده یونان در پارلمان اروپا گفته است: مهمترین تاثیر مذاکرات بین ایران و گروه 3+3 پویایی ایجاد شده است. بسیاری از چیزها در مدت زمان کوتاهی پیش رفته است. این نشان میدهد که هر دو طرف دارای انگیزه ی طولانی مدت و پایداری برای بهبود روابط خود در تمام جنبه ها  بوده اند. گروه 3+3 تنها مجموعه ای از مذاکرات نیست. بلکه گامی اولیه برای نهادینه سازی روابط با تهران است. ما نیازمند تمرکز بر عناصر برنامه ی تعیین شده و همچنین محافظت از مذاکرات در برابر تندرو هایی هستیم که مخالف هر گونه بهبود روابط بین دو طرف هستند.

14:28- دیدار جان کری و محمدجواد ظریف، وزیران خارجه ایران و آمریکا که ظهر امروز (چهارشنبه) به وقت محلی با حضور نماینده اتحادیه اروپا و نماینده 1+5 در مذاکرات با ایران در هتل کوبورگ وین در حال برگزاری است.

قرار بود این نشست ساعت 13:30 به وقت تهران (12 به وقت محلی) برگزار شود که به دلیل نشست دوجانبه کری و اشتون و پس از آن اقامه نماز وزیر امور خارجه کشورمان، با تاخیر برگزار شد.

حضور گسترده رسانه‌های گروهی در خارج از هتل کوبورک