اقتصاد ایران ۷ درصد کوچک‌تر شد

یکی از بد‌ترین بیماری‌های اقتصادی در دنیا وقوع همزمان رکود یا نزول تولید ناخالص داخلی و تورم است که به آن رکود تورمی می‌گویند. نزدیک به 2سال است که اقتصاد ایران با این بیماری مهلک مواجه است و در شرایطی که اقتصاد به‌طور مداوم در حال کوچک‌تر شدن است نرخ تورم بیش از 20درصد و حتی در مقاطعی تا 40درصد ارزیابی شده است. برآورد‌های آماری نشان می‌دهد که این وضعیت بد اقتصادی به‌ویژه از زمان خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های تازه بدتر شده است با این حال برخی گزارش‌ها به‌ویژه گزارش‌های بانک جهانی نشان می‌دهد که احتمالا از سال‌جاری میلادی روند نزولی اقتصاد ایران متوقف خواهد شد و به صفر خواهد رسید. با این حال در سال قبل اقتصاد ایران یکی از بدترین عملکرد‌های 3دهه گذشته را ثبت کرده است.

نزول 7درصدی اقتصاد ایران
مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرده است که تولید ناخالص داخلی ایران در سال قبل 7درصد کاهش یافته است. مقایسه آماری رکود‌های اقتصادی ایران از ابتدای دهه40 تاکنون نشان می‌دهد که نزول 7درصدی اقتصاد ایران در سال 98 یکی از بد‌ترین نزول‌ها در 33سال گذشته یعنی از سال 1365تاکنون بوده است. درطول این سال‌ها بیشترین میزان نزول تولید یا رکود اقتصادی ابتدا مربوط به سال 1391با نزول 8.3درصدی بوده و بعد از این سال بیشترین نزول اقتصادی مربوط به پارسال بوده است. اقتصاد ایران از ابتدای دهه40 تاکنون بارها درگیر رکود و نزول اقتصادی بوده است. با این حال بیشترین دوره‌های رکود بین سال‌های 1354تا 1365اتفاق افتاده است. بخشی از این رکود‌های اقتصادی که بالاترین میزان رکود در اقتصاد ایران است، این دوره مربوط به جنگ تحمیلی و جایگزینی سیاست‌های اقتصادی پس از انقلاب اسلامی بوده است.به نوشته همشهری، گزارش مرکز آمار ایران همچنین حاکی از آن است که بیشترین میزان اثر‌گذاری تحریم‌ها بر بخش صنعت و معدن بوده و این موضوع منجر به نزول 14.7درصدی این بخش شده است. با این حال بخش کشاورزی با رشد 3درصدی در سال قبل مواجه بوده است. این نشان می‌دهد که تحریم‌های ظالمانه آمریکا که از سال97 پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام تشدید شده است بخش صنعت و معدن را نشانه رفته است. با این حال امیدواری‌هایی هم نسبت به پایان دوره رکود به‌دلیل تطابق پیدا کردن اقتصاد با تحریم‌ها به‌وجود آمده است.

امیدواری برای بازگشت به ثبات
مطابق گزارش مرکز آمار ایران بخش عمده نزول 7درصدی اقتصاد ایران در سال98 ناشی از کاهش فروش نفت و مشکلات به‌وجود آمده در بخش صنعت و معدن و همین‌طور صنعت نفت به‌دلیل اعمال تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران بوده است. چرا که میزان نزول تولید ناخالص داخلی بدون احتساب نفت فقط 0.6درصد بوده است. این عدد امیدواری‌های زیادی را ایجاد کرده که درصورت کاهش وابستگی به نفت، اقتصاد ایران ظرف یک سال آینده دوباره وارد مدار رشد شود.به‌ویژه آنکه دولت اقداماتی را هم برای کاهش بیشتر وابستگی به نفت در بودجه آغاز کرده است. تازه‌ترین گزارش‌های بانک جهانی نیز موید این نکته است که احتمالا دوره رکود اقتصادی ایران در سال‌ جاری میلادی به پایان خواهد رسید.بانک جهانی نه فقط انتظار دارد که عملکرد اقتصادی ایران در سال‌ جاری میلادی بهتر از سال قبل باشد، بلکه انتظار دارد این سال آخرین سال نزول اقتصادی ایران باشد و سال‌ آینده، اقتصاد ایران با رشد مثبت ۲.۱ درصدی به 3سال رشد منفی متوالی(سال‌های میلادی) خود خاتمه دهد. اقتصاد ایران در سال گذشته میلادی طبق تخمین بانک جهانی ۸.۲ درصد کوچک شد. براساس ارزیابی بانک جهانی، در سال۲۰۲۰ میلادی رشد اقتصادی ایران صفر درصد خواهد بود. صندوق بین‌المللی پول در مهرماه، رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۱۹ را منفی ۹.۵ درصد ارزیابی کرده بود.