هدف نهایی 1+5 از مذاکرات آتی با ایران چیست؟

خبرگزاری انگلیسی "رویترز" با اشاره به در پیش بودن زمان انجام مذاکرات جدید ایران و کشورهای 1+5، هدف طرف های گفتگو با تهران را اطمینان حاصل کردن از این نکته دانست که چگونه می توان به جمهوری اسلامی اطمینان داد تا به حد کفایت فعالیت هسته ای خود را کاهش دهد.

این رسانه غربی در تحلیل خود می نویسد: در حالیکه از چند روز دیگر مذکرات 1+5 و ایران آغاز می شود سوال اصلی برای طرف غربی این است که چگونه می توانند به ایران اطمنیان داده و این کشور را متقاعد به دست کشیدن از فعالیت هسته ای خود تا حدی کنند که تهران در مدت زمان کوتاه امکان ساخت بمب را نداشته باشد.

رویترز در ادامه می نویسد: اگر این مذاکرات با موفقیت همراه باشد یک دهه خصومت بین ایران و کشورهای غربی به پایان می رسد و به عبارت دیگر خطر آغاز یک جنگ دیگر در خاورمیانه از بین می رود.

نبود اطمنیان میان طرفین و همچنین شکاف اختلافاتی که میان ایران و کشورهای 1+5 وجود دارد رسیدن به توافق را سخت کرده و "باراک اوباما" رئیس جمهور آمریکا نیز شانس رسیدن به موفقیت در این خصوص را کمتر از 50 درصد دانسته است اما با این وجود هر دو طرف می گویند که اراده خوبی برای رسیدن به توافق و انجام آشتی تاریخی که مواردی همچون بهبود فضای ژئوپلتیکی و اقتصادی را به دنبال خواهد داشت، وجود دارد.

رویترز در ادامه به موقعیت منحصر به فرد ایران اشاره کرده و می نویسد: ایران یکی از بزرگترین منابع نفت و گاز جهان را در اختیار داشته و با توجه به جمعیت 80 میلیونی این کشور یک بازار بسیار بزرگ برای سرمایه گذاری و تجارت خارجی محسوب می شود.

دیپلمات های غربی به صورت مخفیانه این نکته را مطرح می کنند که برنامه هسته ای ایران که کشورهای غربی از آن هراس دارند به حدی پیشرفت کرده که مشکل است تهران متقاعد به تعطیل کردن تمامی آن شود. اما در حالی که ممکن است به ایران اجازه داده شود تا در حد پائین به غنی سازی اورانیوم ادامه دهد غرب به دنبال آن است تا این پیام را نیز مخابره کند که هر گونه تلاش برای ساخت بمب هسته ای با پاسخی محکم و حتی اجرایی شدن گزینه حمله نظامی همراه خواهد بود.

یکی از دیپلمات های حاضر در مذاکرات 1+5 با ایران، در این رابطه به رویترز گفت: پرسش کلیدی آن است که ما (کشورهای 1+5) چه نوعی از توافق را خواهیم پذیرفت و اینکه چه مدت زمان را در اختیار تهران قرار خواهیم داد.

این دیپلمات که رویترز اشاره ای به نام وی نکرده از این زمان به عنوان "زمان فرار" یاد کرده و در توضیح آن می گوید: زمان فرار مدت زمانی است که ایران در آن مدت باید غنی سازی اوارنیوم را محدود کرده، تعداد زیادی از سانتریفیوژهایی که اکنون در حال کار هستند را متوقف کرده، تحقیقات هسته ای را محدود کرده، و بازرسی گسترده بازرسان آژانس را بپذیرد.

مرحله (فاز) دیپلماتیکی که آغاز شده و دوره آن شش ماه است در ماه جولای به پایان می رسد و در طی این مدت علاوه بر مذاکره، طرفین باید تندروهای موجود در هر دو طرف را آرام کنند.

رویترز در ادامه به مشاجره لفظی پیش آمده میان وزیر خارجه ایران و معاون وزیر خارجه آمریکا در مورد راکتور آب سنگین اراک اشاره کرده و به حساسیت های غرب و همچنین رژیم صهیونیستی در خصوص این تاسیسات و تاکید آنها برای تعطیلی آن پرداخته است.

همانطور که اشاره شد یکی از موضوعات مهم دیگر تعداد سانتریفیوژهای فعال در ایران است. "جوفی ژوسف" رئیس سابق بخش عدم گسترش تسلیحات هسته ای در شورای امنیت ملی آمریکا، در این رابطه می گوید: ممکن است ایران تقاضا کند که 10 هزار سانتریفیوژ همچنان به فعالیت ادامه دهند. این تعداد برابر است با تعداد سانتریفیوژهایی که در داخل این کشور نصب شده اما برخی از آنها هنوز کار نمی کنند.

این در حالی است که برخی از کارشناسان معتقدند که ایران باید تعداد سانتریفیوژهای فعال خود را کاهش بدهد زیرا با کاهش تعداد سانتریفیوژها زمان لازم برای ساخت تسلیحات اتمی طولانی تر می شود.

رویترز در پایان می نویسد: با وجود این پرسش ها دو طرف تلاش دارند تا مذاکرات را ظرف شش ماه به پایان برسانند اما برخی از کارشناسان معتقدند با توجه به اختلاف نظرهای موجود رسیدن به توافق تا تاریخ 20 جولای غیر واقعی به نظر می رسد.

منبع خبر : جام نیوز

مورخ : 1392.11.26