بازار غیر رسمی دلار همچنان می تازد

به گزارش بانکداران ۲۴ (Banker)،حدود یک ماه و نیم پیش بود که دولت دلار 4200 تومانی را رسمی اعلام کرد و درصدد بود تا بازار غیررسمی را حذف کند‌ چراکه تقاضای مازاد در بازار ارز خواب را از چشمان همگان ربوده بود و کاهش قیمت‌ها به رویایی می‌مانست که خیال تعبیر شدن نداشت‌. اما دولت به یکباره دست به کار شد و سیاست‌های دستوری‌اش را طبق سنوات گذشته در بازار ارز به حیطه اجرا رساند‌.دقیقا 21 فروردین‌ماه بود که اعلام رسمی یکسان‌سازی نرخ ارز از سوی معاون اول رییس‌جمهور صورت گرفت‌. کار به جایی رسیده بود که این بار به جای حضور مردم در صف خرید ارز و سکه، نیروهای انتظامی حضور پر رنگی در بازار داشتند و خرید و فروش‌ها به محدودترین میزان خود در چند ماه گذشته رسیده بود‌.اما زمان زیادی از شرایط سختگیرانه حاکم بر بازار نمی‌گذرد که دولت تصمیم جدیدی برای بازار گرفته است‌. افزایش‌های اندک در قیمت دلار 4200 تومانی شروع شده و هر روز به میزان ناچیزی افزایش در قیمت دلار اتفاق می‌افتد‌.

افزایش 15 ریالی قیمت دلار
هفته گذشته رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد نرخ دلار 4200 تومانی ثابت نمی‌ماند و تا پایان سال دلار افزایشی 5 تا 6 درصدی خواهد داشت‌. چند روز بعد از اعلام این خبر از سوی ولی‌الله سیف، دولت دست به کار شد و اولین گام در جهت بالا بردن نرخ دلار را وارد فاز اجرایی کرد‌. بر این اساس در اولین افزایشی که اتفاق افتاد، دلار 4200 تومانی به 4205 تومان رسید‌. افزایش‌ها اما ادامه داشت و روز گذشته با افزایشی 15 ریالی، قیمت دلار به 4212 تومان رسید‌. نرخ یورو نیز 96 تومان افزایش داشت و به 7500 تومان رسید‌. اما این تنها روی قضیه نیست و نمی‌توان گفت افزایش‌ها در قیمت دلار تنها در همان محدوده دلاری‌اش باقی می‌ماند و تاثیری بر سایر قیمت‌ها در بازار ارز و سکه ندارد‌. هر روز که قیمت دلار رسمی هرچند به میزان ناچیزی بالا می‌رود، سایر ارزها نیز با آن همراه می‌شوند و به افزایش قیمت‌هایشان در بازار ادامه می‌دهند‌ به‌طوری‌که دلار روز گذشته در بازار آزاد به شش هزار و 650 تومان رسید‌.

سکه هم بالا رفت
به نوشته جهان صنعت،در مقابل بازار سکه هم برای اینکه از بازار جا نماند با قیمت‌های ارز همراه می‌شود و به افزایش‌های دامنه‌دارش در بازار ادامه می‌دهد به‌طوری که روز گذشته قیمت سکه امامی افزایشی 40 هزار تومانی را تجربه کرد و به دو میلیون و 80 هزار تومان رسید‌.در این بین رییس کمیسیون تخصصی طلا و جواهر رشد تقاضا در بازار را سبب افزایش قیمت‌ها دانسته و می‌گوید: «با وجود کاهش قیمت اونس جهانی طلا، قیمت مصنوعات و مسکوکات طلا در بازار ایران رو به افزایش گذاشته است‌. این در حالی است که قیمت طلا در معاملات بازار جهانی به دنبال کاهش نگرانی‌های ژئوپلیتیکی که تقاضا برای خرید این فلز ارزشمند را محدود کرد، کاهش داشت‌.» به اعتقاد محمد کشتی‌آرای، عرضه سکه‌های پیش‌فروش شده در زمان عرضه در بازار اثرگذار بود و نرخ سکه تمام را به یک میلیون و 900 هزار تومان کاهش داد و باید منتظر عرضه سکه در سررسیدهای سه ماهه و شش ماهه باشیم تا اثر خود را در بازار بگذارد‌.»این افزایش‌ها هرچند از هفته‌های گذشته در بازار وجود دارد و افت و خیزها در بازار ارز و طلای کشور کماکان ادامه دارد، اما اینکه دولت برای افزایش قیمت دلار آستین بالا زده و اندک‌اندک نرخ‌ها را در بازار بالا می‌برد بازخوردش را در قیمت‌های موجود در بازار طلا و به خصوص در بازار آزاد می‌بیند‌.

بازار آزاد ارزی چه می‌شود
تا پیش از این و در حالی که قیمت دلار رسمی در بازار 4200 هزار تومان بود، با وجود تاکید دولت بر وجود ارز تک‌نرخی در بازار، دلار در بازار غیررسمی با قیمت‌های 6700 تومان معامله می‌شد و حتی خرید و فروش‌ها از سوی سوداگران ارزی رونق بیشتری هم گرفته بود‌. با وجود اینکه فشار سیاست‌های دستوری دولت، خیابان‌های فردوسی را تهی از حضور سفته‌بازان کرده بود، اما فعالیت دلالان به کوچه پس کوچه‌های شهر رسید و کماکان خرید و فروش‌های دلار با قیمت‌های بالاتر از 6700 تومان ادامه دارد‌. حال سوال این است که افزایش‌های اندک در قیمت دلار دولتی چه بر سر قیمت‌ها در بازار آزاد خواهد آورد و قرار است قیمت‌ها در این بازار‌های غیررسمی تا کجا ادامه داشته باشد‌. نکته‌ای که وجود دارد این است که بازار تا چه میزان قابلیت‌پذیری این دلارهای سوداگرانه را دارد‌. نکته جالب این است که حتی دولت که دست به سیاست‌های افزایش قیمت در نرخ دلار زده است نگران تمام شدن ذخایر ارزی‌اش است، اما دلالان همچنان سوار بر اسب قیمت‌ها در بازار می‌تازند و معلوم نیست این حجم زیاد از دلارها که بین آنها دست به دست می‌چرخد را از کجا تامین می‌کنند‌. آن‌طور که در گزارش‌ها آمده فقط در طول دو سال اخیر، ۳۲ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج شد و ذخایر ارزی کشور، کاهشی ۱۶میلیارد دلاری داشته است‌. اما این نکته هم وجود دارد که بارها از سوی مسوولان اعلام شده که حجم زیادی از دلارها در پستوهای خانه‌ها پنهان مانده و شاید همین دلارهای خانگی است که دست به دست بین دلالان می‌چرخد و هنوز هم یکی از منابع درآمدی آنها و حتی خود مردم است‌.

گرانی در سایر بازارها
حال تنها بازار ارز نیست که جای نگرانی داشته باشد‌. افزایش قیمت‌ها سرانجام در حال به بار نشستن است و نتیجه‌اش را در قیمت سایر اقلام موجود در بازار منعکس کرده است‌. شاخص بهای کالاها و خدمات در بازار در حال افزایش است و قیمت متوسط اقلام خوراکی نیز در حال بالا رفتن است‌. وقتی قیمت اقلام خوراکی که ضروری‌ترین کالاهای مورد نیاز یک خانوار را شامل می‌شود رو به افزایش می‌گذارد، متقابلا قدرت خرید خانوارها را تقلیل می‌دهد و پاسخگویی به نیازهای اقشار مختلف جامعه را دچار چالش می‌کند‌. بر این اساس اگر قرار است افزایش‌های اندک در قیمت دلار رسمی در بازار همچنان ادامه داشته باشد، باید منتظر تبعات جدید همین افزایش‌های اندک بر سایر بخش‌های موجود در اقتصاد باشیم؛ چه آنکه اگر قرار باشد قیمت‌های رسمی که در دست دولت است بالا رود، متقابلا قیمت‌های موجود در سایر حوزه‌های اقتصادی هم رفته‌رفته رو به بالا می‌رود و شاید این رویکرد جدید دولت برای بالا بردن قیمت‌هاست تا چندان که باید افزایش قیمت‌ها در اقتصاد احساس نشود‌.