توافق پنهانی بر سر دلار ۰۰۰ ۸ تومانی

به گزارش بانکداران ۲۴ (Banker)،دیروز از روزهای پرخبر برای تجار کشور بود‌‌. صادرکنندگان و واردکنندگان پس از کشمکش‌های فراوان سرانجام توانستند مطالبات خود از بازار را پس بگیرند و بازار جدیدی برای فرآیند ارزی خود دست و پا کنند‌‌. بر همین اساس روز گذشته بازار ثانویه ارزی با نرخ‌های توافقی دو طرف آغاز به کار کرد‌‌. آن‌طور که از زبان مسوولان به گوش می‌رسد، صادرکننده و واردکننده بر سر قیمت‌های حدود هشت هزار تومانی به توافق رسیده‌اند‌‌.از این پس دو طرف برای گروه کالایی ردیف ۳ که از سوی بانک مرکزی شمول آن تعریف شده است، به تبادل ارزی می‌پردازند‌‌. از سویی قرار است صرافی‌ها مجددا وارد چرخه فعالیت بازار ارز شوند و فعالیت‌های ارزی خود را از طریق آن پوشش دهند‌‌.

روش معاملاتی بازار ثانویه ارزی
بانک مرکزی می‌گوید با انجام معاملات مربوط به ۲۰ درصد صادرات غیرنفتی و اختصاص ارز آن به واردات کالاهای مصرفی، در سامانه نیما به‌طور خودکار اطلاعات مربوط به نرخ توافق‌شده‌ مبادله ارز در سامانه اطلاعات بانک مرکزی موسوم به سنا قابل دسترس خواهد بود؛ ضمن اینکه بر اساس سیاست اعلامی، دو طرف می‌توانند هم از سامانه‌های تجارت وزارت صنعت، معدن و تجارت استفاده کنند که در این صورت ارز و ریال و امتیاز واردات صادرکننده مورد مبادله قرار می‌گیرد‌.روش دوم آن است که این امکان در سامانه نیما وجود دارد که این بخش از صادرکنندگان بتوانند ارز خود را در سامانه مذکور، به نرخ رقابتی که به صورت عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، بفروشند‌‌. البته در این میان دولت نقشی را هم برای خالی نبودن عریضه، برای صرافی‌ها در نظر گرفته است، به این معنا که صرافی‌ها نیز به عنوان واسطه بین واردکننده و صادرکننده عمل کنند‌.نکته حائز اهمیت در راه‌اندازی بازار ثانویه ارز، همان نرخ توافقی است که میان صادرکننده و واردکننده در نظر گرفته می‌شود‌‌. برخی نگرانی‌ها تا پیش از این از نرخ‌گذاری‌های دستوری دولت برای سقف این معامله وجود داشت و فعالان اقتصادی بر این باور بودند که هرگونه تعیین نرخ یا سقف قیمتی، باز هم منجر به بر هم زدن بازار می‌شود، در حالی که اکنون بانک مرکزی اعلام کرده که برای نرخ توافقی بازار ثانویه، سقفی تعیین نشده است‌.

بازار غیررسمی در راه بازار
اما نرخی که دو طرف بر سر آن به توافق رسیده‌اند این سوال را در ذهن متبادر می‌کند که شاید دولت بعد از ماه‌ها اصرار و تاکید بر نرخ‌های 4200 تومانی، به دنبال تشکیل یک بازار متشکل پولی به دور از هرگونه سیاست دستوری و دخالتی است تا در کنار آن، بازار غیررسمی پول را نیز بار دیگر وارد چرخه بازار ارزی کشور کند‌.
از روز 21 فروردین ماه که دولت سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز خود را به بازار تزریق کرد، هرگونه خرید و فروش ارز در بازار با نرخ‌های بالاتر از 4200 تومان را قاچاق اعلام کرد و به بیانی بازار غیررسمی ارز را به کل از چرخه ارزی کنار گذاشت، اما امروز با گذشت حدود سه ماه از سیاست اعلامی دولت، دیگر حتی خبری از نرخ‌های 4200 تومانی در بازار نیست و همین نرخ‌های دستوری نیز وارد کانال 4300 تومان شده است‌‌. اما با این وجود واکنش‌ها در روز اول آغاز به کار این بازار جدید ارزی مثبت بوده است و شاهد کاهش قیمت ارز و سکه در بازار بوده‌ایم‌‌.
اما اعلام نرخ‌های هشت هزار تومانی در بازار ثانویه ارزی این نکته را یادآور می‌شود که شاید دولت از این طریق به دنبال راهی است تا بار دیگر بازار غیررسمی ارز را به چرخه فعالیت‌های بازار بازگرداند تا این بازار نیز بتواند در کنار بازار دولتی فعالیت خود را از سر گیرد‌‌. در همین حال مشاور بانکی اتاق بازرگانی به ایبنا می‌گوید: نرخ ارز در بازار ثانویه حدود هشت هزار تومان پیشنهاد و آزمایشی بوده است‌‌. محمدمهدی رییس‌زاده مشاور بانکی اتاق بازرگانی اظهار کرد: آغاز به کار بازار ثانویه سیگنال مثبتی به بازار ارز داده و موجب شد ثبات نسبی بر بازار حکمفرما شود‌.وی افزود: در حال حاضر، بازار ثانویه فقط برای صادرکنندگان و واردکنندگان و گروه کالایی ردیف ۳ است و قرار شده صادرکنندگان با واردکنندگان بر سر این نرخ به توافق برسند، بدون اینکه دولت در نرخ‌گذاری دخالتی داشته باشد‌.به نوشته جهان صنعت،رییس‌زاده با تاکید بر اینکه استمرار بازار ثانویه قطعا ثبات را به بازار بازمی‌گرداند گفت: البته نقیصه‌ای که همچنان وجود دارد این است که تامین ارز بخش خدمات هنوز وارد بازار ثانویه نشده و دولت برای ارز مسافرتی فعلا تمهیدات مناسبی را نیندیشیده است‌.
مشاور بانکی اتاق بازرگانی خاطرنشان کرد: قرار است دوباره صرافی‌ها ارز بخش خدماتی را تامین کنند و فعالیت آنها به رسمیت شناخته شود که قطعا سبب می‌شود ثبات به بازار بازگردد‌‌.

حضور مهم صرافی‌ها
از طرفی این نکته وجود دارد که فعالیت این بازار جدید ارزی زمانی حائز اهمیت خواهد بود که صرافی‌ها بتوانند بدون زد و بندهای قانونی و به‌طور رسمی فعالیت‌های ارزی خود را در بازار از سر گیرند و از حضور نیروهای انتطامی و قانونی در بازار رهایی یابند، چه آنکه هرجا محدودیتی ایجاد شد، فعالیت‌های مفسدانه ارزی را در بازار اشاعه داد و جای پای دلالان را در دستیابی به ارزهای قاچاق در بازار محکم‌تر کرد‌‌. از سویی خبرها حاکی از آن است که در ساعت‌های آغازین بازار ثانویه ارزی، دلالان در بازار دست به کار شده‌اند و فعالیت‌های ارزی‌شان را در بازار از سر گرفته‌اند‌‌. از سویی با توجه به واکنش مثبت بازار به اعلام شروع فعالیت این بازار و کاهش قیمت‌های آن، مردمی که ارزهای خود را در پستوهایشان برای روز مبادا پنهان کرده بودند، روز گذشته با مراجعه به بازار به دنبال پیدا کردن راهی برای فروش ارزهایی بودند که بیم کاهش بیشتر قیمت آنها در روزهای آینده می‌رود‌.

ارز مسافران همچنان گمنام
اما نکته‌ای که همواره در این بین مغفول می‌ماند این است که چرا با وجود نیاز مهم مسافران به ارزهای مسافرتی، هنوز دولت به راه و چاهی برای تامین نیاز ارزی این گروه دست نیافته است و چه چیز موجب آن می‌شود که دولت هنوز هم که هنوزه نیاز ارزی این گروه را نادیده بگیرد؟ بنابراین جای این سوال وجود دارد که این گروه از متقاضیان ارزی باید تا چه مقطعی از زمان منتظر بمانند تا شاید دولت تمهیداتی برای تامین نیاز ارزی آنها بیندیشد؟بنابراین آن‌طور که به نظر می‌رسد باید منتظر بمانیم و ببینیم دولت دست خود را از بازار کوتاه خواهد کرد و این مهم را خواهد پذیرفت که بازار غیررسمی ارز باید بار دیگر وارد چرخه فعالیت‌های ارزی بازار شود، از سویی این امید وجود دارد که در روزهای آینده نیز قیمت‌های بازار همچنان به کاهش قیمتی خود در بازار ادامه دهند تا شاید شاهد ثبات نسبی قیمت‌ها در بازار باشیم‌‌.