آمریکا و اروپا چه تعداد از تحریم‌های ایران را لغو کرده‌اند؟

سه شنبه هفته جاری مذاکره کنندگان ارشد ایران و 1+5 دور جدید مذاکرات خود را برای انجام گام نهایی توافق ژنو در وین آغاز می‌کنند. بر این اساس قرار است «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران و کاترین اشتون به همراه معاونان سیاسی 6 کشور گروه 1+5 این بار 29 بهمن تا اول اسفند ماه (18 تا 20 فوریه) در وین پای میز مذاکره بنشینند. رآکتور آب سنگین اراک یکی از موضوعات اساسی در مذاکرات گام نهایی ایران و 1+5 در وین خواهد بود.

دور جدید مذاکرات برای برداشتن گام نهایی در پرونده هسته‌ای در حالی سه شنبه در وین آغاز خواهد شد که از زمان اجرای مرحله نخست توافق ژنو که قرار است به مدت 6 ماه ادامه داشته باشد، پرونده هسته ای ایران دست خوش فراز و نشیب‌های بسیاری شده است.

پس از آنکه وزرای خارجه ایران، آمریکا، فرانسه، انگلیس، چین، روسیه و آلمان به همراه کاترین اشتون بامداد روز دوم آذر ماه گذشته توافق نامه هسته ای ایران را امضا کردند و خبر از پایان مناقشه 10 ساله بر سر پرونده هسته ای ایران دادند، مرحله نخست این توافق نامه به مدت 6 ماه 22 دی ماه گذشته وارد مرحله اجرایی شد.

بر اساس این مرحله از اجرای توافق نامه ژنو بخشی از دارایی های مسدود شده ایران در موسسات و بانک های آمریکا آزاد می شود، بخشی از تحریم های آمریکا و اروپا علیه پتروشیمی و صنعت خودرو سازی تعلیق می شوند و در مقابل ایران علاوه بر تعلیق غنی سازی 20 درصد و اکسید کردن اورانیوم غنی شده 20 درصد درب بخشی از تاسیاست هسته ای خود را به روی بازرسان آژانس برای نظارت بیشتر باز می کند.

طی 1 ماه گذشته آمریکا یکی از اقساط ایران را پرداخت و ایران در مقابل غنی سازی اورانیوم را متوقف کرد. از سوی دیگر زمان اجرای این توافق نامه تاکنون و اجرای تعهدات مندرج در آن از سوی طرفین حواشی این تعهدات بر متن ارجحیت داشت.

تندروها در آمریکا به پشتیبانی لابی صهیونیسم و سناتورهای جنگ طلب، کنگره را تا لب مرز تصویب تحریم های جدید علیه ایران که خلاف توافق نامه ژنو و به معنای نقض آن بود پیش بردند.

اوباما و وزیر خارجه اش اما به صراحت در مقابل کنگره ایستادگی کرده تا جایی که رئیس جمهوری آمریکا در نطق سالانه اش بر وتوی تحریم های جدید علیه ایران تاکید کرد. تهدیدی که در ادامه لغو پیگیری این طرح و همراهی لابی صهیونیسم با سیاست های اوباما در قبال ایران را به همراه داشت.

در ایران نیز 220 نماینده از طرح غنی سازی 60 درصد خبر دادند و تهدید کردند در صورت تصویب تحریم های کنگره این طرح را به جریان خواهند انداخت.

ماجرا اما به همین جا ختم نمی‌شود، فشارها بر دولت اوباما در قبال ایران همچنان ادامه دارد تا جایی که پس از سفر بزرگترین هیئت اقتصادی فرانسه به ایران و اعلام آمادگی بسیاری از شرکت های اقتصادی و خودروسازی اروپا برای سرمایه گذاری در ایران بسیاری خواستار توضیح واشنگتن درباره آن شدند.

تعجیل شرکت های اروپایی و آسیایی برای بازگشت به ایران و سرمایه گذاری در این کشور تا جایی بود که واشنگتن ضمن هشدار نسبت به آنکه فضا آنقدر هم برای حضور در ایران فراهم نیست نام 32 شرکت و شخص حقوقی در 8 کشور جهان را به لیست سیاه مجازت های خود به اتهام همکاری با ایران و نفض تحریم ها وارد کرد.

18 تاجر و 14 نفر به عنوان نقض‌کننده تحریم‌های اعمال شده از سوی وزارت دارایی شناسایی شده‌اند که در کشورهای ترکیه، اسپانیا، آلمان، گرجستان،‌ افغانستان و امارات متحده عربی، لیختن‌اشتاین و ایران هستند. برخی از آنها به نقض تحریم‌های نقل و انتقال مالی و فروش نفت متهم هستند.

اقدامی که شاید به طور مستقیم توافق نامه ژنو را نقض نمی کند اما می توان به صراحت گفت که این اقدام نه تنها بیانگر حسن نیت آمریکا آن هم در آستانه دور جدید مذاکرات وین نیست بلکه برای اطمینان به تندروها و لابی صهیونیسم در این کشور در خصوص سیاست های خصمانه خود در قبال تهران بود.

با این حال، مقامات ایرانی ضمن انتقاد از این اقدام آمریکا اعلام کردند که حرکت واشنگتن را بی پاسخ نخواهند گذاشت.

مرضیه افخم ، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان درخصوص تحریم اخیر آمریکا علیه اشخاص و شرکتهای ایرانی و شرکتهای طرف معامله با ایران گفت: اقدام دولت آمریکا یک نمونه دیگر از عدم حسن نیت این کشور در آستانه مذاکرات آتی است و نشانگر این واقعیت است که آمریکا تلاش دارد قبل از دور جدید مذاکرات فضای منفی جدیدی را بر مذاکرات تحمیل کند. این اقدام نه تنها با شکست روبرو خواهد شد بلکه اقدام متقابل جمهوری اسلامی ایران را به دنبال خواهد داشت.

سیدعباس عراقچی نیز اعلام کرد که ایران در پاسخ به اقدامات آمریکا در رابطه با تحریم برخی افراد و شرکت‌هایی که با کشورمان معاملات اقتصادی انجام می‌دادند، اقداماتی تمهید کرده است و آن را انجام خواهد داد.
با وجود تک و پاتک های تهران و واشنگتن که بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران آن را ویژه مصرف داخلی و تحت تاثیر فشار تندروها در دو کشور می دانند اما اصل توافق ژنو همچمنان در جریان است و تاکنون بسیاری از تحریم های وعده داده شده در این توافق به عرصه اجرا رسیده است.

در ادامه نگاهی داریم به عمده تحریم هایی که تاکنون از سوی آمریکا و اروپا علیه ایران لغو شده است.

تاریخ لغو تحریم شرح تحریم های لغو شده
1392/11/21 وزارت خزانه‌داری آمریکا تحریم مبادلات پولی برای خرید تجهیزات و خدمات اینترنتی علیه ایران را لغو کرد.

1392/11/17 تحریم‌های مربوط به ارائه خدمات ماهواره‌ای به صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در قبال عدم ارسال پارازیت از سوی ایران را به طور موقت لغو کرد.

1392/11/14 شرکت حفاری شمال پس از اعتراض در دادگاه اتحادیه اروپایی و عدم ارایه اسناد کافی از سوی اتحادیه اروپا از لیست تحریم ها بین المللی خارج شد.

1392/11/9 دولت سوئیس در پی توافق اخیر تهران و گروه 1+5 ممنوعیت تجارت فلزات گرانبها با ایران را به تعلیق در آورد. سوئیس اعلام کرد که شرکت‌های بیمه و حمل و نقل نیز دیگر مجبور نیستند گزارش فعالیت‌های مربوط به خرید محصولات پتروشیمی ایران را ارائه دهند.

1392/11/8 تحریم های غرب علیه بخش های دارو و غذای ایران به طور کامل لغو شد.

1392/11/7 برداشته شدن تحریم‌های دریانوردی در بخش‌های مختلف و فراهم شدن شرایط مناسب برای تردد کشتی‌های بیشتر

1392/11/6 دیگر مانعی در ارائه پوشش‌های بیمه‌ای، خدمات بانکی و دیگر خدمات مرتبط با کشتیرانی بین‌المللی به ویژه برای حمل دریایی محموله‌های نفت خام و فرآورده‌های نفتی ایران وجود ندارد.

1392/11/4 بخشی از تحریم های اقتصادی سوئیس علیه ایران بر اساس توافق ژنو لغو شد.

منبع خبر : نامه نیوز

مورخ : 1392.11.26