ظریف: از امروز نگارش متن توافق تقریبا شروع شده است

سومین روز از پنجمین دور مذاکرات ایران و شش کشور جهان به میزبانی وین بر سر برنامه هسته‌ای کشورمان، با نشست‌ عراقچی و اشمیت معاونین ظریف و اشتون در شرایطی آغاز شد که در پایان روز دوم، احتمال آغاز نگارش توافق‌نامه در روز پیش رو با اظهارنظرهای طرفین گفت و گو افزایش یافته است.

به گزارش «تابناک»، مذاکرات وین در راستای رسیدن به راهکاری جامع در حالی از اسفندماه سال گذشته در وین از سر گرفته شد که اکنون پس گذشت چهار دور از این گفت‌وگو‌ها برگزار شده، طرفین در دور پنجم این مذاکرات، درباره اختلافات درباره متن توافق‌نامه اصلی برای برداشتن «گام نهایی» و حل مشکلات پدید آمده برای برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران به مذاکره می‌پردازند.

پس از دو روز مذاکرات در دور پنجم، اظهارنظرهای شب گذشته طرفین ایرانی و غربی، حکایت از احتمال بالای آغاز نگارش متن توافق نامه نهایی داشت و مانع پیش رو بر سر راه آغاز نگارش را یک یا دو اختلاف نظر خوانده بودند که با رفع آنها، آغاز نگارش توافق نامه متحمل ترین اتفاق روز سوم خواهد بود اما آیا این اتفاق رخ خواهد داد؟

1:20 بامداد پنجشنبه 29 خرداد: محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صبح پنجشنبه به صورت دوجانبه به رایزنی و گفت‌وگو می‌پردازند. مایکل مان سخنگوی کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در صفحه توئیتر خود از برگزاری دیدار ظریف و اشتون در صبح پنجشنبه خبر داد و گفت که نگارش پیش نویس توافقنامه جامع در حال انجام است.

22:58: وزیر امورخارجه کشورمان در مراسم تجليل از پزشكان ايراني و اتريشي معالج جانبازان جنگ تحميلي گفت: مردم ايران هرگز خاطره همدلي و هم ياري و همراهي مردم دنيا در مقابل با يكي از شديدترين و وحشيانه ترين آثار سلاح هاي كشتار جمعي را فراموش نمي كنند. در زمان استفاده صدام از سلاح هاي كشتار جمعي اين جنايت وحشيانه بدون واكنش جدي بين المللي سال ها ادامه داشت و مردم ايران آن را با پوست و استخوان لمس كردند.

وي ادامه داد: در زمان جنگ تحميلي بسياري از دولت ها نه تنها هيچ حركتي در مقابل اين جنايت نكردند متأسفانه سرپوش هم گذاشتند و جانيان را همراهي کردند. در آمريكا نيز شاهد بودم پزشكان آمريكايي به ياري مردم ايران شتافتند علی رغم اينكه آمريكا تلاش مي كرد بر جنايت صدام پوشش بگذارد.

ظريف تصريح كرد: از آنجا كه سلاح هاي كشتار جمعي صدام را در شهرهای خود تجربه كرديم، باور داريم هيچ گاه هيچ سلاح كشتار جمعي نبايد استفاده و توليد شود و اثري روي صفحه گيتي از اين سلاح ها باقي بماند. من امروز از مذاكراتي آمدم كه طرف هاي مذاكره من ادعاي مخالفت با سلاح کشتار جمعی را دارند که در دهه ٨٠ حامي بزرگترين استفاده از سلاح كشتار جمعي بودند. اين يكي از تلخ ترين شوخي هاي روزگار است.

وي ادامه داد: ما به عنوان ملتي كه هيچ گاه در برابر جنايت مرتكب جنايت نشده‌ايم و هـيچ‌گاه تجاوزي عليه ديگري نكرده ايم و دشمني را با دشمني پاسخ نداده ايم امروز هم آماده ايم به دنيا ثابت كنيم علی رغم همه دروغ ها و تحريم ها و ايران هراسي ها توسط بدخواهان صلح، ايران از سلاح شيميايي استفاده نكرده و نخواهد كرد.

21:41: محمدجواد ظریف در خصوص مذاکرات ایران و 1+5 که در وین در جریان است گفت که از امروز نگارش متن توافق تقریبا شروع شده است.

وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه گفت: (Joint comprehensive plan of action) «برنامه جامع اقدام مشترک»، این اسم توافقنامه هست که تاکنون درباره آن توافق شده است که البته آغاز نگارش توافق به مفهوم تفاهم در همینه زمینه‌ها نیست.

ظریف در جمع خبرنگاران و پیش از دیدار با پزشکان معالج جانبازان شیمیایى جنگ تحمىلی گفت: بحث‌ها بسیار سخت هستند بعضى مواضعى که توسط 1+5 گرفته مى‌شود کاملا غیرقابل قبول است و امیدواریم با واقع بینى کار را به پیش ببرند. از امروز تقریبا نگارش متن توافق با مقدارى کندى آغاز شده است البته این به این معنا نیست که درباره مفاهیم به تفاهم رسیده‌ایم و هنوز اختلافات بسیار اساسى است. قید تقریبا یعنى اینکه از کلمه اول شروع کنند. از بعضى نکاتى که مورد توافق بیشتر است که امکان این است که چند جمله‌اى را روى کاغذ بیاورند شروع می‌‌کنند. بعد به سراغ مواردى می‌رویم که اختلاف نظر بیشتر است.

وزیر امور خارجه ایران این موضوع را که آیا توافقى درباره مقدمه متن توافق حاصل شده تایید نکرد.

20:13: روزنامه آمریکایی لس‌آنجلس تایمز با اشاره به مذاکرات جاری ایران و 1+5 در وین نوشت که ایران خواسته‌های کلیدی خود در مذاکرات را کاهش داده است. به گفته این روزنامه ایران با این اقدام به دنبال افزایش احتمال دستیابی به توافق با غرب است که برای تهران از اولویت بالایی برخوردار است.

هدف ایران رفع کامل تحریم‌ها پس از امضای توافقنامه هسته‌ای است. کلیف کاپچان، متخصص اوراسیا در این باره گفت: ایران درحال درک این مساله است که رفع تحریم‌ها سخت و زمانبر خواهد بود. اظهارات عراقچی یک مانع بزرگ پیش‌روی توافق را برداشت. هرچند هر دو طرف از وجود اختلافات بسیار سخن می‌گویند اما به نظر می‌رس  مسائل و مشکلات مختلفی را از میان برداشته‌اند.

 

به اعتقاد این روزنامه هم ایران و هم آمریکا به این توافق نیاز دارند. اوباما به دنبال از بین بردن فشار ناشی از  حمله نظامی به ایران است و دولت ایران نیز درصورت شکست در این مذاکرات و رفع تحریم‌ها تمام نفوذ خود را در داخل ایران از دست خواهد داد. با این حال رفع تحریم‌ها بسیار پیچیده است. یکی از موضوعات کلیدی چگونگی جلب نظر کنگره برای لغو تحریم‌هایی است که نمایندگان آن نیز به توافق احتمالی اوباما چندان خوشبین نیستند.

18:41: دیدار هلگا اشمیت معاون کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا  با سیدعباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه ایران در بعد از ظهر چهارشنبه از سر گرفته شد.

17:57: خبرگزاری انگلیسی رویترز با اشاره به برآوردهای متفاوت کارشناسان طرفین، نوشته است که زمان گریز از موارد اختلاف میان ایران و 1+5 است. موسسه علوم و امنیت بین‌الملل (ISIS) یکی از نهادهای امنیتی آمریکا ادعا کرده که ایران می‌تواند ظرف سه ماه یا کمتر مواد لازم برای یک بمب‌ هسته‌ای را جمع‌آوری کند و این در حالی است کارشناسان ایرانی چارچوب زمانی را ۱۸ ماه اعلام کرده‌اند و این نزاع درباره زمان گریز قلب مذاکرات بین تهران و گروه ۱+۵ خواهد بود.

غرب از ایران می‌خواهد که به طرز چشمگیری قابلیت‌ غنی‌سازی اورانیوم خود را کاهش دهد به طوری که تضمین حاصل شود دیگر قادر به تولید بمب هسته‌ای نیست و در عین ایران می‌گوید می‌بایست برنامه غنی‌سازی را به منظور تولید سوخت مورد نیاز نیروگاه انرژی اتمی گسترش دهد و اتهامات غرب در خصوص اینکه به دنبال برنامه مخفیانه تسلیحات هسته‌ای است را رد می‌کند.

17:00: رویترز به نقل از یک مقام ایرانی و غربی مدعی شد، مقام‌های ایرانی و غربی امروز چهارشنبه اعلام کردند که جمهوری اسلامی تغییر قابل ملاحظه‌ای را در زمینه کاستن از تعداد سانتریفیوژهای خود اتخاذ نکرده است.

دیپلمات‌های کشورهای طرف مقابل ایران مدعی شده‌اند که موضع ایران در زمینه تعداد سانتریفیوژ‌ها بزرگترین مانع جهت غلبه بر حل این مشکل است. یکی از مذاکره کنندگان این مسئله را «مشکلی بزرگ» خواند. یکی دیگر از اعضای تیم مذاکره کننده در گفت‌وگو با رویترز اظهار داشت: «ایرانی‌ها هیچ اشتیاقی در زمینه قبول پیشنهاد کاهش تعداد سانتریفیوژ‌ها از خود نشان نداده‌اند.»

یک دیپلمات ایرانی نیز با تایید این خبر افزود: آیت‌الله خامنه‌ای، فرمانده کل قوای ما خطوط قرمزی را برای مذاکره کنندگان وضع کرده است و این مسئله نباید در مذاکرات مورد بحث قرار گیرند. غنی سازی اورانیوم باید تداوم داشته باشد و هیچ کدام از تاسیسات هسته‌ای ایران برچیده نخواهند شد. آنچه که غرب به ما در زمینه تعداد سانتریفیوژها پیشنهاد داده است همانند یک لطیفه است و قابل قبول نیست. البته مذاکرات به مفهوم تلاش برای غلبه بر مشکلات است و این همان چیزی است که دو طرف در حال انجام آن هستند.

16:10: «وانگ چون»، نماینده چین در مذاکرات ایران و 1+5 و مدیرکل دپارتمان کنترل تسلیحات وزارت خارجه چین در جمع خبرنگاران در لابی هتل کوبورگ با بیان این که مذاکرات در فضای مثبت و صادقانه‌ای دنبال می‌شود درباره تمدید احتمالی مذاکرات گفت: ما الان درباره این مساله صحبت نمی کنیم. الان فرآیند مذاکرات برای نگارش متن در جریان است.

«چون» درباره دیدار دوجانبه با هیات ایرانی اظهار کرد که ما همواره دیدارهای دو جانبه با ایران و دیگر کشورها داریم. ما درباره همه چیز حتی فوتبال در مذاکرات صحبت می‌کنیم. مذاکرات البته مثل مسابقه فوتبال نیست و دو طرف دنبال بازی برد - برد هستند.

15:13: اعضای گروه 1+5 برای رایزنی داخلی وارد گفت‌وگو شدند. دو طرف تلاش دارند در سومین روز مذاکرات وارد نگارش متن توافق جامع شوند.

15:00: رایزنی فشرده معاونان محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که صبح امروز (چهارشنبه) و در دومین روز مذاکرات ایران و 1+5 در هتل پله کوبورگ (محل استقرار روسای هیأت‌ها) شروع شده بود، پایان یافت. این رایزنی‌ها به ریاست سید عباس عراقچی و هلگا اشمیت و با حضور مجید تخت روانچی در هتل پله کوبورگ (محل استقرار روسای هیأت‌ها) برگزار شد.

14:32: مایکل مان سخنگوی مسئول سیاست خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا با انتشار پیامی بر روی صفحه توئیتر خود اظهار داشت که مذاکرات طرفین در شکل‌ها و قالب‌های مختلف ادامه دارد.  وی همچنین اعلام کرده است که گفتگوهای دو هیئت شش کشور و ایران با رهبری اشمیت و عراقچی از صبح امروز از سرگرفته شده است.

14:25: سیدحسین موسویان دیپلمات و عضو اسبق تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران، در گفت وگویی درباره گره باقی مانده از مذاکرات برای رسیدن به مرحله نگارش متن توافق نامه نهایی گفت: گره اصلی در خصوص ظرفیت غنی سازی اورانیوم در ایران است. امریکا و سایر کشورهای مقابل ایران در این مذاکرات اصل غنی سازی در ایران را پذیرفته اند اما اصرار دارند که ظرفیت غنی سازی ایران را در سطح محدودی باشد. اکنون سوال اینجاست که چرا امریکایی ها تا این اندازه به بحث ظرفیت غنی سازی در ایران شک دارند؟ حرف کارشناسان هسته ای در خارج از ایران این است که دستیابی به بمب هسته ای از دو مسیر ممکن است: غنی سازی اورانیوم و آب سنگین اراک.

اکنون امریکا پس از 35 سال مقاومت در برابر دستیابی ایران به هر دو مسیر ساخت بمب ، پذیرفته است که ایران غنی سازی اورانیوم داشته باشد. با اینهمه در شرایطی این اصل در توافقنامه نهایی هم لحاظ خواهد شد که محدودیت هایی در خصوص ظرفیت غنی سازی اورانیوم از سوی ایران پذیرفته شده باشد و عملا امکان ساخت بمب در زمان کوتاه وجود نداشته باشد. مساله دوم این است که اصرار امریکا و اروپا برای اینکه آب سنگین را به آب سبک تبدیل کنیم به این دلیل است که ایران هر دو طریق را در اختیار نداشته باشد.

وی در بخش دیگری از این گفت و گو درباره محدود شدن غنی سازی به پنج درصد گفته است: اگر امروز از غنی سازی 5 درصدی حرف می زنیم نباید تعبیر به عقب نشینی شود چرا که ایران از ابتدا چه در زمانی که آقایان لاریجانی مسئولیت پرونده را بر عهده داشتند و چه زمانی که آقای جلیلی مسئول بودند همواره تاکید داشته است که اگر میله سوخت تهران را در اختیار ما قرار دهید ما نیازی به غنی سازی بالای 5 درصد نخواهیم داشت. ایران برای تمام فعالیت های خود مانند نیروگاه بوشهر به غنی سازی زیر 5 درصد نیاز دارد. استراتژی ایران در حوزه هسته ای هیچ گاه غنی سازی بالای 5 درصد نبوده است. زمانی در روزهای مدیریت آقای جلیلی بود که اروپایی ها با دهان کجی اعلام کردند که میله سوخت مورد نیاز ایران را در اختیارش قرار نمی دهند و بر همین اساس ایران هم برای تامین مسله سوخت مورد نیاز خود به غنی سازی 20 درصد روی آورد. به نظر من ایران در آن زمان کار بسیار درستی هم انجام داد. در همان زمان هم آقای صالحی رسما اعلام کرد که اگر غرب میله سوخت هسته ای را در اختیار ایران قرار دهد ، تهران دست به غنی سازی 20 درصد نخواهد زد. بنابراین اقدام ما برای غنی سازی بالای 5 درصد معلول فشارهای غرب بود و امروز ایران با پذیرش داوطلبانه این مساله هیچ مشکلی ندارد.

13:38: نیکلا ریور مذاکره کننده ارشد فرانسه گفت: دیدار دوجانبه‌ام که اخیرا با ایرانی‌ها داشتم خیلی مفید بود. دیدار دوجانب با تیم ایرانی فقط متمرکز بر موضوع هسته‌ای بوده و موضوع دیگری در این جلسه مطرح نشد.

13:10: گفت‌وگوهای ایران و 1+5 امروز (چهارشنبه) امروز با گفت‌وگوهای فشرده در سطح معاونان محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آغاز شده و هنوز در جریان است.